بررسی مؤلفه های طراحی پاتوق شهری موفق با عوامل زمینه ای

سویل رضائی تبریزی¹ شیوا ولایتی²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد گروه معماری، موسسه آموزش عالی نبی اکرم (ص)، تبریز، ایران -
2) استادیار گروه معماری و طراحی شهری، موسسه آموزش عالی نبی اکرم (ص)، تبریز، ایران -

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
پاتوق شهری موفق محل اجتماع افراد، با حضور آزادانه جهت گفت¬گو، بازی، کسب اطلاعات و استراحت است. هدف این تحقیق بررسی مؤلفه¬های طراحی پاتوق شهری موفق با عوامل زمینه¬ای مانند جنسیت و گروه¬های سنی می-باشد. عدم وجود پاتوق با کیفیت مناسب در عصر حاضر، ضرورت پژوهش را نشان می¬دهد. روش تحقیق بصورت توصیفی- تحلیلی است و گردآوری اطلاعات از راه مطالعات کتابخانه¬ای، پرسش¬نامه می¬باشد. پس از گردآوری اطلاعات و جمع آوری پرسش¬نامه از جامعه آماری شامل بازدیدکنندگان تصادفی از فضاهای جمعی دهگانه شهر تبریز بود که با محاسبه فرمول کوکران تعداد 384 نفر انتخاب گردیده بود. پاسخ دهندگان در رده سنی بین 15 تا 70 سال شهر تبریز می¬باشند. تجزیه و تحلیل داده¬ها توسط SPSS انجام شد. روایی پرسشنامه توسط اساتید تایید شد. پایایی توسط آلفای کرونباخ 857/0 به دست آمد که قابل قبول می¬باشد. ماهیت تحقیق کاربردی است. با در نظر گرفتن تأثیر مؤلفه¬ها بر فضای معماری پاتوق از طریق جمع آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه¬ها و امتیازدهی آن به بررسی نتایج مؤلفه¬های طراحی پاتوق شهری با عوامل زمینه¬ای مانند جنسیت و گروه¬های سنی پرداخته شد. تحليل¬ها نشان داد همه¬ی مؤلفه¬های طراحی پاتوق شهری (کاربری¬های مختلف، انعطاف¬پذیری فضا، زیست¬محیطی، آسایش اقلیم، قابلیت و امکانات محیط، حریم خصوصی، خوانایی و فضایی) دارای بیشترین میانگین بین زنان است. همچنین مؤلفه¬های کاربری¬های مختلف، انعطاف پذیری فضا، زیست محیطی، آسایش اقلیم بین گروه سنی 45-35 سال، متغیر قابلیت و امکانات محیط بین گروه سنی 60 سال به بالا، متغیر حریم خصوصی بین گروه سنی 35-25 و متغیرهای خوانایی و فضایی بین گروه سنی60-45 سال بیشتر است. بنابراین توجه به این مؤلفه¬ها و آیتم¬های آنها در طراحی پاتوق باعث افزایش کیفیت این فضا می¬گردد.
کلمات کلیدی : فضای شهری فضای معماری فضای جمعی پاتوق شهری مناطق دهگانه تبریز