بررسی و پیش‌بینی رشد شهری با استفاده از سنجش از دور و مدل CA-Markov (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
بررسی و پیش‌بینی رشد شهری با استفاده از سنجش از دور و مدل CA-Markov (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
یونس فرضی1 کریم سلیمانی2 مرتضی شعبانی3
1) 1- کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، موسسه آموزش عالی آبان هراز، آمل،
2) 2- استاد، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،
3) 3- دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران،
محل انتشار :
هشتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(8icsau.ir)
چکیده :
امروزه گسترش شهرنشینی شتابان و گرایش بـه شهرگرایی درپی افزایش جمعیت، منجربه ابعاد و تنوع الگـوی توسعه‌ی شهرها شده است. گسترش فیزیکی و کالبدی شهر به دلیل افزایش سریع جمعیت شهری در تمام کشورهای جهان از جمله کشورهای درحال توسعه صورت می‌گیرد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی و پیش‌بینی روند رشد شهر اردبیل در یک بازهی ٤٥ سال (١٩٨٧ تا ٢٠٣٢) با استفاده از سنجش از دور و مدل CA-Markov است. بدین منظور ابتدا عملیات پیش‌پرداز و طبقه‌بندی تصاویر در محیط نرم افزار ENVI5.3 انجام شد. سپس نقشه‌های کاربری اراضی و رشد شهر اردیبل در محیط GIS تهیه گردیدند. در گام بعد نقشه رشد شهر اردبیل با استفاده از مدل CA-Markov در نرم افزار IDRISI Terrset پیش‌بینی گردیدو نتایج بررسی رشد شهر اردبیل با دقت بیش از ٨٠ درصد نشان داد که شهر اردبیل از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است و رشد ٢٣٦٦٥٤ نفری جمعیت این شهر طی دورهی ٣٠ سال (١٣٦٥ تا ١٣٩٥) با توجه به نیاز جمعیت به افزایس ساخت و ساز منجر به رشد ٨٤.١٨٤٤ هکتار پهنه‌ی شهری از سال ١٩٨٧ تا ٢٠١٧ شده است. همچنین این رشد طی تا سال ٢٠٣٢ ادامه دار خواهد بود به طوریکه به مساحت پهنه‌شهری از سال ٢٠١٧ تا ٢٠٣٢ حدود ٩١.١٤٧٥ هکتار رشد خواهد داشت. بدیهی است نتایج این مطالعه در بسیاری از برنامه‌های رشد و عمران شهرها در جهت برنامهریزی مناسب برای رشد نواحی شهری موثر است.
کلمات کلیدی :
رشد شهر
اردبیل
لندست
CA-Markov