بررسی میزان رویت پذیری نما توسط ناظرپیاده و سواره از نمای ساختما‌ن‌های مسکونی

جهانشاه پاکزاد¹ امیرسجاد عبدلی² شکوفه بابائی³

1) استاد تمام دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
2) دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه شهید بهشتی
3) دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه شهید بهشتی

محل انتشار : هشتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(8icsau.ir)
چکیده :
نما یکی از عناصر اصلی منظر شهری است که وحدت در آن از عوامل مهم در حفظ هویت، زیبایی و یکدستی شهر می‌باشد. نیازی که اکنون در جامعه احساس می‌شود، ساماندهی نماهای آشفته و ناهماهنگ با یکدیگر و با زمینه است و این مهم فقط با توجه و دقت دست‌اندرکارانِ ساخت و نگهداری شهر و بناهای آن میسر می‌شود. شناسایی عوامل مؤثر و همچنین تهیه ضوابط هماهنگی، تداوم و انسجام بصری مختص هر منطقه از تهران به منظور اجرایی شدن دستورالعمل‌هایی جهت هماهنگی نما، یکی از راهکارهای ارائه شده توسط معاونت معماری و شهرسازی شهرداری تهران است که می‌تواند در بلندمدت بر نظم و مطلوبیت بصری در فضاهای شهری بیافزاید. اما موضوع مورد توجه این مقاله روشن سازی برخی مسائلی است که از دیدگان بسیاری از طراحان دور مانده است. زوایای پنهان در طراحی نما مانند؛ زوایای دید ناظر و آنچه توسط عابر (پیاده و سواره) از فواصل مختلف قابل مشاهده است. اهمیت پرداختن به این زوایا از آن جهت می باشد که، ثابت می‌کند بسیاری از نماهایی که نامتجانس با زمینه و در راستای شاخص سازی ساختمان‌های مسکونی طراحی می‌شوند، آنگونه که طراح تصور می‌کند توسط عابر دیده نمی‌شود. دانستن این موضوع می‌تواند چرایی محکمی برای اولویت زمینه بر تک بنا باشد. روش به کاربرده شده برای این منظور، «تحلیلی-کاربردی» است که با رویکردی پایدار و کل‌گرایانه با انجام مطالعات میدانی به بررسی و تحلیل زوایای دید عابر(پیاده و سواره) و ادراک ایشان از نمای ساختمان‌های مسکونی (در این پژوهش 4-7 طبقه) که کثیرالعده‌ترین عناصر و تأثیرگذارترین عوامل منظر یک شهر می‌باشند، پرداخته است. سپس با توجه به موقعیت قرارگیری ساختمان و فرآیند ادراک ناظر به تحلیل‌های دید و مشاهده نما پرداخته شده و به ارائه نکات مغفول در طراحی نما و توصیه‌هایی در راستای بهبود آن می‌پردازد.
کلمات کلیدی : زمینه‌ نما ساختمان مسکونی ادراک ناظر زوایای دید تهران