طراحی فضاهای آموزشی متناسب برای کودکان ۵ تا ۱۱ سال

فرشید ربانی¹ مجتبی امیری²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش معماری، دانشگاه علم و صنعت ایران،
2) دکترای معماری از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران،

محل انتشار : هشتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(8icsau.ir)
چکیده :
طراحی فضاهای جذاب و پویا در مدرسه‌ها موجب تحریک حس کنجکاوی و شکوفایی خلاقیت دانش آموزان می‌شود، به ویژه اگر این دانش آموزان کودکان دبستانی و پیش دبستانی باشند. همین امر موجب فراگیری بهتر درس‌ها توسط ایشان می‌شود. هدف این پروژه طراحی یک مدرسه با فضاهای باز و پویا برای کودکان ۵ تا ۱۱ سال هم‌گام با محیط سایت است. سایت پروژه در منطقه‌ی ۲ شهرداری شهر تهران در زمینی با مساحت 12300 متر مربع و به صورت شرقی - غربی قرار گرفته است. پس از انجام مطالعات فاز صفر برای پیدا کردن مفهوم (کانسپت) مناسبی در طراحی و فرم، بررسی رفتار کاربران و ویژگی‌های آنان ضروری بود که این امر با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، همانند کتاب‌های آموزش و پرورش و روانشناسی کودکان ، انجام شد و نمونه‌های موردی بررسی شدند. همچنین برای همسازی با اقلیم از اطلاعات ایستگاه‌های هواشناسی استفاده شد. برای ساده سازی مفاهیم انتزاعی معماری برای کودکان از کانسپت قیاسی استفاده شد. از میان کانسپت‌های پیشنهادی، از فرم پنیر پنیر به عنوان کانسپت قیاسی منتخب استفاده شد. فرم ساختمان از تکه‌های پنیر، که انتزاعی شده‌اند، به دست آمده است. ترتیب قرار گیری این تکه‌ها به مثابه‌ی این است که نیرویی از سمت سایت بر آن‌ها وارد شده است و هر کدام را به میزان‌های متفاوت جا به جا کرده است. در طراحی داخلی از فضاهای باز، همانند راهروهای پهن و کلاس‌های معمولی و نیز پویا استفاده شده است تا خلاقیت‌های جمعی کودکان بروز کند. برای کنترل نور از شیلدهایی در جنوب و پنجره‌های بزرگ و کشیده در شمال استفاده شده است. به دلیل استفاده‌ی غالب ساختمان در فصل سرما؛ برای صرفه جویی در انرژی، در بدنه از چوب و رنگ‌های روشن استفاده شده است و در سقف برای جذب گرمای آفتاب از رنگ تیره استفاده شده است.
کلمات کلیدی : دبستان پیش دبستان فضاهای جذاب و پویا طراحی اقلیمی