بررسی آسیبب پذیری مراکز خدماتی و وضعیت مواصلاتی نقاط بحرانی شهر شیراز تحت زلزله با استفاده از تحلیل چند معیاره GIS

احمد عبدی¹ غلامرضا علی زاده² علیرضا سراجی³

1) کارشناس ارشد مهندسی عمران- سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی ، گروه مهندسی عمران، واحد لارستان ، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان
2) دانشجوی دکتری، مهندسی عمران- مهندسی زلزله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، نجف آباد، اصفهان
3) معاون فنی و عمرانی شهرداری منطقه یک، شهرداری شیراز، شیراز، ایران

محل انتشار : هشتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(8icsau.ir)
چکیده :
به دلیل قرار گیری کشور ایران بر روی منطقه لرزه خیز، برنامه ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه های اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله به منظور برنامه ریزی مدیریت بحران قبل از وقوع زلزله الزامی به نظر رسیده است. شهر شیراز به دلیل قرار گیری بر روی منطقه لرزه خیزی با خطر زیاد، نیاز به شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله را دارد. این پژوهش با هدف دستیابی الگویی مناسب جهت ارزیابی مراکز خدماتی و وضعیت مواصلاتی نقاط بحرانی شهر شیراز پس از وقوع زلزله هدف انجام شده است . به این منظور ابتدا معیارهای موثر در آسیب پذیری بافت¬های شهری در برابر زلزله ( شبکه¬ای با لایه های راه های شریانی درجه یک و درجه دو و درجه سه ، کیفیت ابنیه ، شیب زمین، فاصله از گسل ، فضای باز و سبز ، مراکز درمانی ، مراکز فرهنگی ، مراکز آموزشی و مسکونی ) شناسایی گردیده و اقدام به تهیه نقشه هر یک از معیارها گردید ، سپس با بهره گیری از مدل جنگل تصادفی (Random Forest) و مدل نزدیکترین همسایه (KNN)، ارزش و اهمیت هر یک از معیارهای تعیین شده و ماتریس وزنی و غیر وزنی مدلها تهیه گردید. پس از تجزیه و تحلیل خروجی ها، نتایج حاصل از ایر ماتریس وزنی نشان می دهد که زیر معیار راه های درجه سه ، یک و دو بیشترین وابستگی با زلزله هدف را دارد. همچنین در معیار ویژگی های اجتماعی ، زیر معیار بلوک شهری ییشترین وابستگی را با زلزله هدف دارد. در نهایت الگویی مناسب جهت ارزیابی مراکز خدماتی و وضعیت مواصلاتی ارائه گردیده است.
کلمات کلیدی : مراکز خدماتی وضعیت مواصلاتی نقاط بحرانی زلزله فرضی شهر شیراز