مناسب سازی فضاهای شهری برای رفع نیاز اجتماعی سالمندان با تأکید بر محله های پایدار

مریم محمدی¹ یاور رستم زاده²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشکده فنی و مهندسی، گروه معماری، دانشگاه محقق اردبیلی -
2) عضو هیئت علمی و استادیار گروه معماری دانشگاه محقق اردبیلی -

محل انتشار : هشتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(8icsau.ir)
چکیده :
جمعیت جهان به سرعت در حال پیر شدن است. بنابراین، تحقیقات بیشتر در زمینه رشد جمعیت سالمندان می‌تواند به طور مؤثری نیازهای متنوع سالمندان را در آینده نزدیک برطرف کند و فضاهای زندگی آن‌ها را به محله‌هایی پایدار تبدیل کند. از جمله نیازهای اجتماعی سالمندان تعامل و برقراری ارتباط با دیگران است که برای رفع این نیاز، فضاهای شهری در محیط های ساخته شده محلی باید حضورپذیری لازم را برای سالمندان داشته باشد. سلامت و تندرستی افراد سالمند نه تنها تحت تأثیر رفتارهای آن‌هاست، بلکه تحت تأثیر محیطی که در آن زندگی می‌کنند نیز می‌باشد. این پژوهش در تلاش است به بررسی نیازهای اجتماعی سالمندان و تأثیر طراحی پایدار محله ای در رفع نیازهایشان بپردازد. روش این تحقیق از نوع کیفی و بر پایه روش تحلیلی-توصیفی استوار است. پس از تحقیقات و مطالعات کتابخانه ای به نتیجه رسیده است که طراحی محله‌های پایدار می تواند نیاز نسل فعلی و نسل‌های بعدی را برآورده کند، بنابراین باید در اولویت کار برنامه‌ریزی و طراحی‌ شهری قرار بگیرد. از مؤثرترین عوامل در فضاهای باز محله ای، فضاهای سبز شهری هستند که در ارتقای کیفیت زندگی و رضایت اجتماعی ساکنین نقش به سزایی دارند. رضایت اجتماعی نشان دهنده رعایت حقوق سالمندان در سطح شهر است. برنامه‌ریزی اجتماعی باید بر توسعه سرسبزی محله‌ها مانند پارک‌ها و درختان خیابان‌ها تأکید کند تا فضاهای طبیعی برای تعاملات اجتماعی و مکان‌هایی برای فعالیت‌های بدنی در میان ساکنان مسن فراهم شود. تعامل داشتن سالمندان با دیگران منجر به جلوگیری از انزوا و افزایش سلامت ذهنی آن ها می شود؛ و داشتن فعالیت بدنی منجر به سلامت جسمی می شود. سلامت ذهنی و جسمی سالمندان به برقراری رفاه آن‌ها کمک می‌کند و در همین راستا کیفیت زندگی آن‌ها ارتقا می‌یابد. در نتیجه، طراحی فضاهای سبز محله ای در راستای پایدارسازی محلات برای رفع نیاز اجتماعی سالمندان حائز اهمیت است. به همین منظور، توصیه‌هایی برای طراحی فضاهای سبز محله ها ارائه شده است.
کلمات کلیدی : فضاهای شهری نیاز اجتماعی سالمندان مناسب سازی محله های پایدار فضاهای سبز.