تبیین فرآیند شکل گیریي و تکامل امنیت اجتماعی در بين حاشيه نشينان در سکونتگاه های غیر رسمی

مهتاب ارمغان¹ حمیدرضا رزمی²

1) گروه معماری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2) باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد علی آبادکتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آبادکتول، ایران.

محل انتشار : هفتمین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی و چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی آسیا(7icrsie.com)
چکیده :
هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعه و شکوفایی استعدادهای یک جامعه مهمتر از عنصر امنیت و تامین آرامش در جامعه نبوده و توسعه اجتماعی، خلاقیت بدون امنیت مکان ناممکن خواهد بود. همچنین یکی از مولفه های اصلی در سرزندگی فضاهای شهری افزایش مولفه امنیت در آن است. امروزه امنیت از شاخصه های اساسی کیفی زندگی در شهرها به شمار می آید که با گسترش روند شهرنشینی و افزایش تراکم جمعیتی اهمیتی مضاعف یافته است به گونه ای که کاهش آن باعث اختلال شدید در جامعه شده و نارضایتی مردم را به دنبال خواهد داشت در واقع احساس امنیت شهروندان دارای تاثیر و تاثری فراگیر با دیگر مقولاتی است که در ثبات ساختار شهری از نظر اجتماعی اقتصادی و سیاسی دارای بازخوردهای فراوانی می باشند از جمله عوامل تعریف کننده امنیت در شهرها میزان آسیب های اجتماعی موجود در آنهاست که خود نیز با شاخص های بسیاری تبیین می گردد سکونتگاه های غیر رسمی از جمله مکان هایی است که با توجه به موقعیت و زمینه شکل گیری آنها با مشکلات فراوانی روبرو می باشند بررسی مفهوم و شاخص های تبیین احساس امنیت به عنوان یک ابزار مفید برای سیاست های عمومی و تصمیم گیری در امور شهری به ویژه مناطق اسکان غیر رسمی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. آسیب های اجتماعی از مهم ترین پیامدهای مختلف امنیت به شمار می روند و سکونتگاه های غیررسمی ازجمله مستعدترین مکان های شهری برای بروز ناامنی اجتماعی هستند. این نواحی دارای چالش های متعددی از جمله آسیب پذیری، جرائم، ناامنی، نبود عدالت فضایی و اجتماعی، اقتصادی و محیطی هستند که باعث گسترش ناامنی اجتماعی در شهرها خواهند شد. از آنجا که حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی خاص کشور ما نیست، تلاش های مربوط به حل آن سابقۀ زیادی دارد. پژوهش حاضر از نوع بنیادی کاربردی بوده و روش توصیفی جهت انجام آن استفاده شده و گردآوری اطلاعات نیز با بهره گیری از روش اسنادی انجام گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی مانعی عمده در زمینة تحقق امنیت پایدار و به تبع آن، توسعة پایدار شهرهاست که حل آن در ابتدا در گرو حل ریشه ای عوامل به وجود آورنده، تغییر دید مدیران و برنامه ریزان و بینش و برنامه ریزی های بلند مدت و واقع گرایانه می باشد.
کلمات کلیدی : سکونتگاه های غیررسمی اﻣﻨﻴﺖ ﺷﻬﺮي امنیت اجتماعی احساس امنیت اجتماعی حاشیه نشینی.