اثر مدل آموزشی مراحل تغییر در پیش‌بینی فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو شهر اردبیل

اثر مدل آموزشی مراحل تغییر در پیش‌بینی فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو شهر اردبیل

مریم زارع1 افروز مردی2 علي طريقت اسفنجاني3 مریم رف‌ رف4 عبدالرضا شقاقی5 محمد اصغری جعفرآبادی6

1) استادیار علوم تغذیه، گروه علوم پایه، دانشکده علوم پزشکی خلخال.
2) استادیار بهداشت باروری، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل.
3) استاد علوم تغذیه، گروه تغذیه بالینی، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
4) استاد علوم تغذیه، گروه تغذیه در جامعه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، مرکز تحقیقات تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
5) استاد بهداشت جامعه، گروه آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
6) استاد آمار زیستی، گروه آمار واپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات پیشگیری از آسیب حوادث جاده‌ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز.

محل انتشار : اولین کنگره ملی مطالعات علوم اعصاب و روان‌شناسی(cnps.ir)
چکیده :
مقدمه و هدف: مداخلات آموزشی ساختار‌ی شیوه‌ی صحیح زندگی در كنترل عوارض دیابت مقرون به صرفه هستند. يكي از مداخلات آموزشی مدل فرانظری است، كه برای راهنمایی تغییر رفتار و ایجاد انگیزه در خودمراقبتی بطور گسترده استفاده می‌شود. لذا این مطالعه با هدف، تعیین اثر مدل آموزشی مراحل تغییر در پیش‌بینی فعالیت فیزیکی در افراد مبتلا به دیابت نوع دو شهر اردبیل انجام شد. مواد و روش‌‌ها: 128 فرد مبتلا به دیابت نوع 2، با محدوده‌ی سنی 70-30 سال و دارای شرایط ورود به مطالعه از بین مراجعه کننده‌های کلینیک خصوصی شهر اردبیل، انتخاب شدند. پرسشنامه‌ها‌ی اطلاعات عمومی و فعالیت فیزیکی بر اساس پرسشنامه مراحل تغییر به صورت چهره به چهره برای تمام افراد در طول مطالعه تکمیل شد. سپس افراد شرکت کننده از لحاظ مراحل تغییر همسان‌سازی شده و با روش بلوک‌های تصادفی، به دو گروه مداخله (67 نفر) و شاهد (61 نفر) تقسیم شدند. به گروه مداخله 4 جلسه آموزشی بر اساس مراحل تغییر فعالیت فیزیکی به مدت یک تا 2 ساعت، به صورت گروهی و سخنرانی آموزش داده شد. گروه شاهد نیز آموزش معمول را دریافت کردند. در پیگیری، افراد هر دو گروه مورد مطالعه به مدت 6 ماه پیگیری شدند و در این مدت افراد مورد مطالعه هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. یافته ها: میانگین سن افراد در گروه مداخله9/0±3/52 و در گروه شاهد 99/0±3/52 بود. میانگین درآمد ماهانه در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد بالاتر بود و تفاوت آماری معنی داری داشت (05/0 p<). مراحل تغییر فعالیت بدنی در گروه مداخله، بعد از مداخله و پیگیری نسبت به ابتدای مداخله، پیشرفت آماری معنی‌داری نشان داد (05/0 p<). نتیجه گیری: برنامه‌‌ی آموزشی فعالیت فیزیکی بر اساس مدل مراحل تغییر توانست منجر به تغییر رفتار در فعالیت فیزیکی شود و انتظار می‌رود پیامدهای خود مراقبتی را در این بیماران بهبود بخشد.
کلمات کلیدی : الگوی فرانظریه‌ای مدل مراحل تغییر فعالیت فیزیکی دیابت نوع 2