ارائه راهکارهای معمارانه جهت طراحی دبستان دخترانه با تاکید بر معماری طبیعت گرا

هیرو فرکیش¹ فاطمه خیرجو² مجید یزدانی³

1) دکترای معماری و عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، موسسه غیرانتفاعی خاوران، مشهد ،
3) عضو هیئت علمی گروه معماری دانشگاه خاوران ، مشهد، ایران-

محل انتشار : دومین کنگره بین المللی مهندسی عمران ، معماری ، مصالح ساختمانی و محیط زیست(caucong.com/2nd)
چکیده :
در راستای تحقق سند تحول بنیادین و نیل به اهداف دوره های تحصیلی جهت رسیدن به دانش آموزان خلاق بایستی مکان های متناسب با شرایط فیزیکی و روانی کودکان طراحی گردد. امروزه استفاده از طبیعت در معماری نقش مهمی یافته است و دوران تحصیل در مقطع ابتدایی بهترین زمان جهت پرورش خلاقیت کودکان می باشد . محیط مدرسه بر سلامت، کار و عواطف و پرورش خلاقیت دانش‌آموزان تأثیر می‌گذارد: آنها به طور متوسط حدود شش ساعت در روز و بیش از هزار ساعت در سال را در مدرسه می‌گذرانند. شواهد محکمی برای این استدلال وجود دارد که طراحی خوب ساختمان‌های مدارس این مکان‌ها را دلپذیرتر و کاربردی‌تر جهت پرورش خلاقیت می‌کند. و کیفیت زمان قابل توجهی را که کاربران در آنجا می گذرانند افزایش می دهد. مشکلی که در بررسی ادبیات شناسایی شد این بود که به نظر می رسید شکافی بین کاربران مدرسه و طراحان وجود دارد. این پایان نامه تلاشی برای پر کردن این شکاف با مشارکت دادن دانش آموزان به عنوان کاربر مدرسه در فرآیند طراحی است. از آنجایی که در ایران به طراحی مدرسه بر اساس معماری طبیعت گرا که باعث رشد خلاقیت کودکان می شود کمتر توجه شده است. مساله پژوهش ارائه راهکارهایی برای طراحی دبستان دخترانه با رویکرد معماری طبیعت گرا می باشد . این مطالعه دیدگاه‌ها و انتظارات دانش‌آموزان را در مورد محیط مدرسه‌شان بررسی می‌کند. در این تحقیق با مراجعه به مراجع و مستندات از روش مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است . و برای تعیین مولفه های الگوهای طبیعی و اصول طراحی طبیعت گرا از نظرات کارشناسان با مراجعه به ادبیات موضوع استفاده شده است . و همچنین برای دریافت نظر ذینفعان ( دانش آموزان ابتدایی ) از روش میدانی ( مصاحبه و ترسیم ) و جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه بین دو مدرسه کارشده و کارنشده از لحاظ به کارگیری مولفه های معماری طبیعت گرا بهره گرفته شد. تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزارهای آماری Max QDA و Spss نشان می دهد که معماری فضای طبیعی(بیونیک) با خلاقیت کودکان دختر مقطع ابتدایی رابطه دارد. و یافته‌ها نشان داد که دانش‌آموزان در مدارس کارشده رضایت بیشتری نسبت به مدارس کارنشده دارند . یافته‌ها به برجسته کردن اهمیتی که هر کاربر به مسائل مختلف نسبت داده‌اند کمک کرد. به طور کلی، «احساس تعلق» کم‌اهمیت‌ترین مقوله و «ادراک محیطی» مهم‌ترین مقوله برای دانش‌آموزان بود.با توجه به نتایج بدست آمده راهکارهایی از بُعد توجه به کارکرد اجتماعی- روانی مدرسه و بُعد توجه به استانداردها و قواعد طراحی دبستان با استفاده از معماری طبیعت گرا ارائه شده است.
کلمات کلیدی : خلاقیت آموزش و پرورش معماری طبیعت گرا بیونیک