بررسی تطبیقی مدح اهل بیت در سروده های کمیت اسدی و عطار نیشابوری

ناصر قاسمی رزوه¹ لیلا مسلمی²

1) عضو هیئت علمی پردیس فارابی قم دانشگاه تهران. دکترای ادبیات عربی
2) دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فارابی قم

محل انتشار : دومین همایش ادبیات تطبیقی، پارسی، عربی و انگلیسی(colitconf.ir)
چکیده :
چکیده: مدح اهل بیت (ع) در هر دو ادبیات فارسی و عربی وجود دارد. و شاعران از صدر اسلام تا کنون همواره به مدح خاندان پیامبر پرداخته اند. عطار و کمیت از شاعران بزرگی هستند که اشعار فراوانی در این زمینه دارند. کیمت شاعر عرب زبان و توانمند شیعه است که محضر سه امام شیعه را درک نموده و در دورانی می زیسته که شاهد ظلم و بیداد بر اهل بیت بوده است و این ظلم را در سروده های خود فریاد می زند و شعر او مورد تایید و تشویق امام باقر و امام صادق علیه السلام بوده است. اشعار او در مورد اهل بیت به هاشمیات معروف است. عطار نیشابوری عارف بزرگ زبان فارسی، عاشقانه اهل بیت را دوست دارد و در اشعارش این محبت را نمایان کرده است. کمیت و عطار مضامین مشترک زیادی در مدح اهل بیت دارند.تاکنون آثار عطار و کمیت به طور جداگانه بسیار مورد پژوهش قرار گرفته است ولی پژوهشی که این مضامین مشترک را در آثار هر دو شاعر مورد بررسی قرار دهد انجام نشده است.این پژوهش با روش مقایسه ای و با تکیه بر مکتب تطبیقی آمریکایی به بررسی این مضامین مشترک پرداخته است. با بررسی این مضامین مشترک به این نتیجه رسیدیم که عطار و کمیت در مدح پیامبر و امام علی و امام حسن و امام حسین و عاشورابه موضوعات یکسان اشاره می کنند. هر دو از قرآن اقتباس نموده اند که کمیت بسیار بیشتر از عطار اقتباس نموده است. زبان شعری عطار ساده و دارای الفاظ رنگین و آرایه ی تشبیه و استعاره است که فهم آن برای همگان میسر است ولی کلام کمیت پیچیده و دارای ایجاز است و از صنعت استطرداد و حذف و کنایه استفاده نموده است. عطار به طور مستقیم و پیوسته اهل بیت را مدح کرده است ولی کمیت گاهی مستقیم و گاهی به طور ضمنی و کنایی و در ابیات پراکنده در هاشمیات به مدح پرداخته است.
کلمات کلیدی : واژگان کلیدی: مدح اهل بیت(ع) ادبیات تطبیقی عطار نیشابوری کمیت اسدی شباهت ها و تفاوت ها