مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی و مادران کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم

علی‌رضا عیوض نژاد¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،

محل انتشار : دومین همایش بین المللی روانشناسی کودکان استثنایی(peecuma.ir)
چکیده :
اختلال طیف اوتیسم یکی از مهم‌ترین اختلالات عصبی-تحولی بوده و با شیوع نسبتاً بالا در ایران و جهان، کودکان و خانواده‌های بسیاری را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. در اوتیسم، تعاملات اجتماعی، ارتباط چشمی و پردازش حسی کودک آسیب می‌بیند و والدین در تلاش هستند تا به کمک درمانگران شرایط روانی-اجتماعی کودکان‌شان را بهبود بخشند؛ اما به خود می‌آیند و می‌بینند که سلامت روان خود‌شان دچار مشکل شده است. در این اختلال، خانواده و به خصوص مادران، درگیر مسائل کودک‌‌شان می‌شوند، با او وقت می‌گذرانند، در فرآیند درمان همراهی می‌کنند و خود این همراهی، استرس والدگری و خستگی روانی به همراه داشته و تاب‌آوری آنان را می‌آزماید. از طرفی دیگر برچسب‌زنی و انگ، نگرانی در مورد آینده کودکان و عدم تحمل ابهام نیز می‌توانند بهزیستی روان‌شناختی این مادران را به شدت تهدید کنند و منجر به افسردگی و اضطراب شوند. پژوهشگران در جست‌و‌جوی مداخله‌ای مناسب برای این گروه هستند که مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی به عنوان یکی از مداخلات پیشنهادی برای بهبود شرایط روان‌شناختی این مادران معرفی شده است. این پژوهش به صورت مروری بر تمامی پژوهش‌های موجود انجام شده است و بررسی می‌کند که مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی چگونه توانسته‌اند سلامت روان‌شناختی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم را تحت‌تاثیر قرار دهند و بیان می‌کند کدام مولفه‌های روان‌شناختی با این مداخلات بهبودی معناداری یافته‌اند.
کلمات کلیدی : ذهن‌آگاهی مداخلات ذهن‌آگاهی اوتیسم والدین اوتیسم مادران اوتیسم