مسئله هسته ای و برجام در قالب آینده پژوهی

مرتضی ابراهیمی¹ سمیرا اسدبنیاد²

1) دانشیار گروه علوم سیاسی محقق اردبیلی
2) دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا دانشگاه محقق اردبیلی

محل انتشار : اولین همایش ملی آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی(ayandeuma.ir)
چکیده :
اگرچه ایران ادعا می‌کند که برنامه هسته‌ای‌اش برای اهداف صلح‌آمیز است، اما ممکن است تصمیم بگیرد به دنبال سلاح‌های هسته‌ای باشد در حالی که ماتریس پیچیده ژئواستراتژیک منطقه را در نظر می‌گیرد - وضعیتی که ممکن است منجر به گسترش افقی بیشتر شود. پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان (1+5) برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را در سال 2015 با هدف محدود کردن جاه طلبی های هسته ای ایران امضا کردند. از آن زمان، حفظ اعتماد و حفظ توافق برای قدرت‌های اروپایی - فرانسه، آلمان، بریتانیا و اتحادیه اروپا به چالشی تبدیل شده است. اقدامات اجباری مانند تحریم‌های آمریکا علیه ایران، کسری اعتماد زیادی را ایجاد کرده و در نتیجه دولت جدید جو بایدن را در موقعیتی قرار داده است که برای احیای توافق برای مقابله با موضوع هسته‌ای ایران، گزینه‌های کمی وجود دارد. تحریم ها همچنین باعث تلخی متحدان اروپایی آمریکا به ویژه فرانسه شد که شرکت های آن منافع تجاری بزرگی در ایران دارند. هدف این مقاله بررسی مسائل مربوط به برنامه هسته ای ایران، ماهیت، هدف و منافع آن است. همچنین نگرانی های اروپا و ایالات متحده را قبل و بعد از توافق بررسی می کند. اهمیت پژوهش بدین جهت است که اقدامات امریکا در قالب قدرت نرم، جنگ نرم و ترکیبی و سرمایه¬گذاری در این زمینه¬ها در طول چند سال اخیر، جمهوری اسلامی ایران را با تهدیدهای اساسی و هزینه‌های فراوان سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی در آینده روبه¬رو خواهد کرد. بنابراین، آینده‌پژوهی تهدیدات امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در قالب سناریوهای مختلف از ضرورت اساسی برخوردار است. روش مورد استفاده در این تحقیق با تکیه بر مبانی دینی و بیانات مقام معظم رهبری، توصیفی و تحلیلی می¬باشد.
کلمات کلیدی : مسئله هسته ای برجام جمهوری اسلامی ایران آمریکا آینده پژوهی.