بررسی هویت زن از منظر نویسندگان زن در سه رمان منتخب فارسی معاصر از دیدگاه ون¬دایک

بررسی هویت زن از منظر نویسندگان زن در سه رمان منتخب فارسی معاصر از دیدگاه ون¬دایک

سجاد باقری1 شهلا شریفی2 علی علیزاده3

1) دانشجوی کارشناسی ارشد زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2) دانشیار زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3) دانشیار زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محل انتشار : کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در علوم انسانی، اقتصاد، مدیریت و حسابداری(icrhema.com/1st)
چکیده :
هویت زنان و مسائل پیرامون آن‌ها از موضوعات مهم این روزهای جامعه جهانی است، چراکه زنان به‌عنوان عضوی از جامعه، از نقش و جایگاه بالایی برخوردارند. لذا موضوع این مقاله نگرش جامعۀ ایرانی نسبت به هویت زن به‌عنوان موجودی فرعی، به‌ویژه در چهار رمان منتخب، نمودی بارز دارد. ازآنجا‌که تحلیل گفتمان انتقادی بر این اصل تأکید دارد که نحوۀ خلق هر گفتمان ریشه در دیدگاه و نظر خالق آن گفتمان و شرایط اجتماعی و اعتقادات حاکم بر آن دوره دارد. در این مقاله با توجه به اصول مربع ایدئولوژیک ون‌دایک و همچنین استراتژی‌های گفتمانی به‌کاررفته توسط نویسندگان رمان‌ها در سطوح معنا، توصیف، سبک و استدلال به تحلیل و بررسی رمان‌ها می‌پردازیم. این تحقیق بر روی سه رمان مشهور فارسی انجام‌شده است. رمان‌های «سووشون» اثر سیمین دانشور، «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» اثر زویا پیرزاد و «بی‌بی شهرزاد» از شیوا ارسطویی. این پژوهش از نوع کیفی است و به روش توصیفی-تحلیلی انجام خواهد شد. در این تحقیق با توجه به اصول و مفاهیم رایج در تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه ون‌دایک و همچنین از طریق بررسی دیالوگ‌ها، پیش‌فرض‌ها، کلیشه‌ها، نحوۀ توصیف، حسن تعبیر، استدلال‌ها و سایر مفاهیم گفتمانی نشان می‌دهیم که چگونه شرایط حاکم بر جامعه، افکار عمومی، اخلاق اجتماعی و حتی اصول تربیتی در خانواده‌ها را در خدمت سه عامل اصلی، شامل رفتار اجتماعی، رفتار تربیتی و آگاه شدن و آگاهی بخشیدن می‌بینیم.
کلمات کلیدی : هویت زن تحلیل گفتمان انتقادی ون¬دایک علوم تربیتی رفتار اجتماعی