معرفی نسخه خطی خلاصه الابدان نوشته حکیم عمر شفایی

سمیه مرغوب خواجه¹

1) سمیه مرغوب خواجه

محل انتشار : همایش بین المللی مخطوطات مشرق زمین(orientalconferences.ir)
چکیده :
نسخه های خطی علاوه بر اینکه جایگاه ارزشمندی در ارائه مطالب علمی دارند، بازگو کننده ارتباط بین فرهنگ ها و زبانها نیز هستند. در کشور ایران که از قوم ها، زبان ها و فرهنگ های مختلفی تشکیل شده است، برخی از نسخه ها به زبان بومی نوشته شده اند که ترجمه این نسخه ها از زبان های بومی به سایر زبان ها به ویژه زبان بین المللی به درک درست مطالب کمک کرده و در مواردی بازگو کننده مطالب جدیدی خواهد شد. با وجود یکسان بودن محتوای چندین نسخه از یک اثر، تفاوت زمان و مکان تولید نسخه و مولف آن هر نسخه را منحصر به فرد کرده و زمینه کسب اطلاعات ارزشمند و مطالعه و تحقیق را فراهم می نماید. نسخه های خطی دارویی به عنوان منابع مهم و ارزشمند محسوب می شوند. یکی از این تالیفات کتاب خلاصه الابدان نوشته حکیم عمر شفایی (18.AD) از پزشکان دوران عثمانی ترکیه و شهر بروسه می باشد. این کتاب مشتمل بر 38 باب است که بخشهای ابتدایی در رابطه با آناتومی انسان و تشریح بخشها، اعضای بدن انسان، طبیعت انسان، انواع غذاهای مفید و غیر مفید و برخی از بیماریها می باشد. در بخش بعدی به معرفی انواع داروهای ترکیبی و گیاهان به کار رفته در ساخت داروها، مقدار گیاهان مورد استفاده، اصول ترکیب و همچنین شیوه کاربرد آنها برای انواع بیماریها می پردازد. زبان کتاب ترکی است که اغلب از واژه های عربی نیز استفاده شده و در بیشتر موارد اسم ها و فعل ها با قواعد عربی ترکیب شده اند.
کلمات کلیدی : قرابادین خلاصه الابدان عمر شفایی دارو سازی نسخه ترکی