مطالعه و شناختی کامل بر مسائل بودجه و اهمیت آن برای دولت

علی لامع¹

1) کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران،

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی تحقیقات پیشرفته در مدیریت و علوم انسانی مونیخ، آلمان(huconf.com/3rd)
چکیده :
واژه بودجه در فارسی از زبان فرانسه اقتباس شده و در فرانسه نیز از زبان انگلیسی اقتباس شده است. علت این امر آن است که رویه تنظیم بودجه و به تصویب رساندن آن در پارلمان ابتدا از کشور انگلستان شروع شده است . به زبان ساده، بودجه یک تخمین از دخل و خرج در یک بازه زمانی است. مفهوم بودجه هم برای دولت تعریف میشود هم ممکن است یک شخص آنرا برای خود، خانواده، شرکت، کسب و کار و... مشخص کند. مثل ترازنامه شرکت ها، بودجه هم دو طرف دارد. در یک طرف منابع نوشته می شود و در طرف دیگر مصارف آورده می شود. منابع آن چیزهایی است که باعث درآمد میشود و مصارف هم همان هزینه ها است. بودجه کل کشور، دخل و خرج یک ساله دولت است. در این برنامه، درآمدها و هزینه های دولت تخمین زده میشود. این برنامه طی یک سند که به آن لایحه بودجه گفته میشود، هر سال طبق قانون در 15 آذر ماه توسط دولت به مجلس تقدیم میشود. بعد از اینکه مجلس آن را بررسی و تصویب کرد، این لایحه به قانون بودجه تبدیل میشود. قانون بودجه، مبنای اصلی دولت برای دخل و خرج در سال بعد است. بودجه دولت (یا همان بودجه کل کشور) از دوبخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول آن بودجه عمومی دولت است و بخش دیگر، بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسه های دولتی وابسته است. اگر به صورت فردی نگاه کنید، شاید مفهوم بودجه چیز زیاد مهم یا اساسی نباشد که در نبود آن اتفاق خاصی بیافتد. منظورمان این است که برای یک نفر، مشخص است که ماهیانه چقدر درآمد دارد و این درآمد در چه جایی مصرف میشود. البته این نکته را باید بگوییم که برای مدیریت مالی بهتر، به هر فردی توصیه میشود که با استفاده از مفهوم بودجه دخل و خرج خود را مشخص کند. اما برای یک دستگاه بزرگ مثل دولت یک کشور، که تعداد زیادی مدیر و مسئول و کارمند و ارگان و اداره دارد، هماهنگی درآمدها و هزینه ها و کنترل آن ها سخت است. به همین دلیل است که مفهوم بودجه در سطوح بالا یک امر اساسی و حیاتی است. به صورت خلاصه بودجه به دلایل زیر مساله مهمی است: باعث کنترل منابع می شود. هماهنگی و یکپارچگی را در ارگان ها افزایش می دهد. با وجود بودجه میتوانیم برای دستیابی به اهداف برنامه ریزی کنیم. عملکرد یک ارگان و مدیران آن را میتوان بررسی کرد. بنابراین بودجه یک سند از پروژه مالی برای درآمد ها و هزینه های آینده یا به عبارتی دیگر صرفه جویی در هزینه ها و درآمدهای برنامه ریزی شده است. بودجه شاهرگ حیاتی دولت است، زیرا دولت تمامی فعالیتهای مالی خود را در چارچوب قانون بودجه انجام می دهد. بودجه آیینه تمام نمای همه برنامه ها و فعالیتهای دولت بوده و نقش بسیار مهمی درتوسعه اقتصاد ملی ایفا می نماید. گامی که در این پژوهش برداشته شده است تلاش در جهت شناسایی هرچه بیشتر نظام بودجه بندی است.
کلمات کلیدی : لایحه تخصیص بودجه مبادلات و تخصیص‌ها تغییرات اجرایی بودجه بندی.