غم در موسیقی ایرانی و تأثیر آن بر شعر حافظ

یزدان ابراهیمی¹

1) کارشناسی ارشد ادبیات . اداره کل آموزش و پرورش استان ایلام .

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی تحقیقات پیشرفته در مدیریت و علوم انسانی مونیخ، آلمان(huconf.com/3rd)
چکیده :
غم یکی از پدیده¬های درونی است که حضوری وسیع در زندگی انسان داشته و وی هیچ¬گاه از این مقوله نمی¬تواند جدا باشد. غم را می¬توان از منظر اغلب علوم از قبیل روان¬شناسی، جامعه¬شناسی، عرفان، ادبیات، هنر و ... مورد بررسی قرار داد و به¬کندوکاو آن پرداخت. غم و اندوه عاملی است که در موسیقی ایرانی نیز نقشی مهم و اساسی ایفا می¬کند و اغلب نغمات و آوازها با دل¬های پریشان و سوز و اندوه خوانده می¬شوند، یعنی موسیقی تابع حالات جامعه و مردم است و اگر در شرایط دردناکی باشند موسیقی نیز به¬تبع به¬سمت اندوه و غم سوق داده می¬شود. در شعر حافظ نیز غم و اندوه با موسیقی پیوندی اساسی دارد و شاعر در حالات غم و ناراحتی از اسامی و ادوات موسیقی و یا مواردی که موسیقی را به¬ذهن متبادر می¬کنند بهره برده است. حافظ در زمان غم و اندوه ناشی از دوری از معشوق، بی¬وفایی وی، دیدن ریا و سالوس اطرافیان، گرفتاری و درتنگنا بودن و... از نغمه¬ها و یا سازهایی که در حیطه موسیقی ایرانی هستند استفاده کرده و بر این است تا بتواند با استفاده از عامل موسیقی شدت اندوه و آلام خود را برای مخاطب به¬تصویر بکشد.
کلمات کلیدی : غم موسیقی ایرانی حافظ شعر