سنجش و تحلیل تاب¬آوری محلات شهری در مواجه با بیماری¬های همه¬گیر کرونا (مورد پژوهی: محله شهید قربانی شهر مشهد)

علی حسینی¹ ابوالفضل منصوری اطمینان²

1) دانشیار گروه جغرافیای انسانی و برنامه¬ریزی، دانشكده جغرافيا، دانشگاه تهران، ایران
2) دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه¬ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(3icacu.ir)
چکیده :
شیوع گسترده ویروس کرونا با شتابی کم¬سابقه، پیچیدگی و اطلاعات اندک نسبت به آن، زیست بشری و به‌طور خاص شهرها را در معرض آزمونی دشوار قرار داده است که این بار بیش از آسیب¬های موضوعی و موضعی، کلیت و بقای جوامع شهری در تمام ارکان را در معرض آسیب قرار داده است. اهمیت این موضوع به حدی بود که انجمن بین‌المللی برنامه‌‌ریزان شهری و منطقه‌ای از اعضای خود و همه صاحب‌نظران در این زمینه خواست تا به فکر راه چاره باشند و پیشنهاد‌های خود را در زمینه کاهش اثرات ویروس کرونا ارائه دهند که در این میان، تاب¬آوری شهری می¬تواند چاره¬ساز باشد. بدین ترتیب، پژوهش حاضر در راستای سنجش و تحلیل وضعیت تاب¬آوری محله شهید قربانی شهر مشهد در مواجه با بیماری¬های همه¬گیر با محوریت کرونا انجام‌گرفته است؛ بنابراین پس از مرور مبانی و مفاهیم نظری مرتبط، به تدوین چارچوب سنجشی این پژوهش اقدام شده و سپس مبتنی بر چارچوب سنجشی نگاشته شده، پرسشنامه¬ای محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بین 150 نفر از ساکنان محله شهید قربانی به‌صورت تصادفی توزیع‌شده و نتایج حاصل از پرسشنامه آن¬ها با استفاده از آزمون تی تک نمونه¬ای، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه¬و¬تحلیل واقع‌شده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که بین مؤلفه‌های سازنده¬ی تاب¬آوری و کاهش اثرات کرونا در سطح محله شهید قربانی شهر مشهد رابطه-ای معنادار، معکوس و قوی وجود دارد و تاب¬آوری به‌طور معنی¬داری کاهش اثرات کرونا در سطح محله شهید قربانی شهر مشهد را تبیین می¬کند اما بااین‌وجود، تاب¬آوری اجتماعی، اقتصادی، محیطی و نهادی در سطح محله شهید قربانی شهر مشهد در مواجه با کرونا در سطح پایینی است که این امر حاکی از آن است که این محله در مواجه با شیوع بیماری¬های همه¬گیر و ازجمله کرونا تاب¬آوری لازم را ندارد.
کلمات کلیدی : تاب¬آوری بیماری¬های همه¬گیر ویروس کرونا محله شهید قربانی شهر مشهد.