بررسی و تحلیل نمونه های موفق معماری پایدار در ایران و جهان

مسلم بیرانوند¹

1) مربی، گروه معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(3icacu.ir)
چکیده :
همزمان با انقلاب صنعتي و پيشرفت هاي فني در عرصه معماري، معماري بومي اقصي نقاط دنيا كه با توجه به طبيعت و محيط پيرامون خود و همساز با اقليم شكل مي گرفت، به دست فراموشي سپرده شد. معماري مدرن نيز كه زاده اين تحولات بود، به طور كل بستر شكل گيري معماري را ناديده گرفت. واژه پایداری برای نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان رویارویی با نیازهای عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل های آینده برای تامین نیازهایشان مطرح شد و هرروز بر ابعاد و دامنه آن افزوده می شود تا استراتژی های مناسبی پیش روی جهانیان قرار گیرد. در این میان، معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای تأمین زندگی مطلوب انسان بوده اند و در نتیجه ی آن معماری پایدار به عنوان يكي از جريان هاي مهم معماري معاصر شکل گرفت، جریاني كه عكس العملي منطقي در برابر مسائل و مشكلات به وجود آمده عصر صنعت به شمار می رود. معماری پایدار موضوع یا پدیده ای است که اکنون در بیشتر کشورهای جهان و توسط بسیاری از معماران با سلیقه ها و دیدگاه های متفاوت، مورد توجه قرار گرفته است. اصول و قواعدی كه در این حوزه مطرح هستند، ارتباط با عالم طبیعت، تعامل سه طرفه بین معمار، استفاده كننده معماری و طبیعت را هرچه بیشتر مورد توجه قرار می دهند. طراحي پايدار يك سبك فرمال نيست و برگرفته از شرايط زودگذر و هيجانات آني نمي باشد، بلكه در بطن خود واجد مفاهيم عميقي است كه پيوند دهنده انسان، طبيعت و معماري است. باور جمعی در دفاع از سرمایه مشترک و اصلی انسان، یعنی زمین و محیط زیست و تلاش سازمان های دولتی و بین المللی و محققین و صاحب نظران جهت ارائه راهکارهای عملی، سبب ایجاد تحولات در زمینه های مختلف گشت و البته این تلاش در معماری نیز جریان یافت، که نمونه های مختلفی از آن در همه جای این کره خاکی مشهود است. تلاش بر آن بوده است. این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر مبنای تحلیل داده‌ها و اطلاعات حاصل از مطالعه منابع کتابخانه‌ای و اسناد و نوشته‌های مربوطه بررسی و تحلیل چند نمونه از پروژه های موفق معماری پایدار در ایران و جهان پرداخته است است. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که دانشمندان، معماران و مهندسین مشغول کار جهت گسترش فن آوری های جدیدی که ما راجع به آن ها صحبت می کنیم می باشند. این فن آوری ها روزانه در حال تغییر هستند تا ضمن حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، بهداشت، ایمنی و کیفیت کلی زندگی را ارتقا دهند، از این رو امید است این پژوهش آغازی برای تحقیق وسیع تر در حوزه ی معماری پایدار برای مشتاقان و علاقه مندان به پژوهش در این زمینه باشد.
کلمات کلیدی : پایداری اقتصادی پایداری فرهنگی پایداری زیست محیطی معماری پایدار.