محصولات تراریخته،مزایا وچالش ها

حمید بابائی¹ دکتر امیرحسین الهامی راد²

1) دانشجوي مقطع كارشناسي ارشد بهداشت و كنترل كيفي واحدسبزوار
2) عضوهيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحدسبزوار

محل انتشار : همایش ملی امنیت غذایی، ایمنی غذایی و سلامت (fssh.ir)
چکیده :
ظهور محصولات غذایی تراریخته مانند بسیاری نوآوری های دیگر با موافقت ها و مخالفت های گسترده ای هم در جوامع علمی و هم در جوامع عمومی روبرو شده است. گسترش این فناوری مستلزم درک درست عموم مردم از منافع و کاستن هراس ناشی از مخاطرات آن است.با توجه به افزایش جمعیت جهان و فزونی تقاضا برای تامین غذا، افزایش تولید مواد یکی از اهداف مهم سازمان خوار بار جهانی است. جهت نیل به این هدف، در دهه‌های اخیر نیاز به استفاده از تکنیک‌های مهندسی ژنتیکی و بیوتکنولوژی مولکولی برای بهبود کمیت و کیفیت محصولات زراعی و باغی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، با استفاده از ترانس‌ژن‌ها می‌توان گیاهانی با عملکرد بیشتر و کیفیت مطلوب‌تری تولید نمود. با این حال، گیاهان تراریخته دارای اثرات مستقیم و غیرمستقیم زیست‌محیطی می‌باشند و لذا نگرانی‌های مرتبط با چنین محصولاتی توجه جامعه علمی و آزاد را به سوی خود جلب کرده است. با توجه به اهمیت این موضوع، تأثیرات محصولات تراریخته بر روی گونه‌های هدف و غیر هدف در این مطالعه مورد بحث قرار گرفته است تا بینش روشن¬تری از چالش‌های موجود داشته باشیم. ضمنا، روند کلی و قوانین حاکم بر آزادسازی محصولات تراریخته در کشورهای مختلف بیان می¬شود و چشم‌انداز آینده آنها مورد بحث قرار خواهد گرفت. محصولات تراریخته با وجود پتانسیل بالا برای اصلاح بذر و ایجاد تغییرات دلخواه در آن دارای مضررات بسیار خطرناک و جبران ناپذیری مثل اختلال در چرخه محیط زیست و ایجاد بیماری هایی جدید و سرطان هستند، که علت کاهش و یا قطع مصرف آن در بسیاری از کشورها شده است. بنابراین پیشنهاد می شود به جای استفاده از بذر محصولات تراریخته به دنبال فناوری هایی جهت کاهش مصرف آب در کشاورزی بوده و همچنین محصولات تراریخته ارائه شده در بازار با نصب برچسب قابل شناسایی باشند.
کلمات کلیدی : فناوری تراریختی گیاهان تراریخته مهندسی ژنتیک بیوتکنولوژی