ارائه راهکاری مناسب به منظور تعامل اثربخش کودک و والدین با فضای آموزشی در راستای افزایش حس تعلق به مکان

مینا یدالهی اصرار¹ مهران کاراحمدی² علی جهانگیری³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی(ره)، اصفهان، ایران
2) استادیار و عضو هیئت علمی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران
3) عضو هیأت علمی، گروه معماری،دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

محل انتشار : اولین کنفرانس بین المللی طراحی در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی(dcauconf.com)
چکیده :
حس تعلق به مکان رابطه ای معنادار بین احساس، شناخت و ادراک افراد با فضاست که میتواند باعث به وجود آمدن احساس ها و پیامدهای مثبت در عوامل اجتماعی، روانشناختی و فیزیولوژیکی شود. حس تعلق به مکان یکی از واکنش های احساسی و عاطفی انسان نسبت به محیط است که فرد را به مکان پیوند داده و هویت شخص و مکان را شکل می دهد. محیط های آموزشی کودکان، بعد از محیط خانه و خانواده، بیشترین سطح ارتباط را با کودکان به تعامل میگذارد و حس تعلق به مکان، ممیزیهایی برای شوق بازگشت به مدرسه و ماندن در آن فراهم آورده، که از جمله عامل های اساسی در پیوند دانش آموز با محیط آموزشی است. کودکان بيشتر از هر چيز به تجربه کردن علاقه مندند. بنابراین فضاهایي که براي کودکان طراحي مي شــوند، به ویژه فضاهاي آموزشي، باید قادر باشند نيروهاي ذهني و احساســي او را تحت تأثير قرار دهند و از این طریق، هم در آموزش او شــرکت کنند و هم محيطي شاد و سرشــار از انرژي را براي او به وجود آورند. یكي از فضاهاي آموزشــي که کودکان بخشــي از ساعات عمر خود را در آن به آموزش و یادگيري ميپردازند، مدرسه است. مدرسه را مي توان خانه اي دانست با ابعادي وسيع تر که کودکان بخشي از زندگي شان را در آن سپري ميکنند. از این رو طراحي مدرسه با توجه به نيازهاي دانش آموزان، اهميتي ویژه دارد. پژوهش حاضر با هدف ارائه راهکاری مناسب به منظور تعامل اثربخش کودک و والدین با فضای آموزشی در راستای افزایش حس تعلق به مکان است که به بازشناسی عواملی که باعث افزایش ایجادحس تعلق کودک به مدرسه میشود و بازشناسی عواملی که باعث بهبود تعامل کودک و والدین در مدرسه می شود می پردازد.روش تحقیق این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و داده های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به دست آمده است. با توجه به یافته های تحقیق نتایج نشان می دهد کودکان برای این¬که انگیزه¬ی کافی برای حضور در فضا و احساس تعلق به فضا داشته باشند، باید جلب ویژگی¬های کالبدی، بصری و حسی فضا گردند. برای این منظور لازم است ابتدا نیازهای کودکان در فضا، شناخته شود و پس از آن فضای مناسب آن¬ها با تأکید بر حس تعلق به مکان، طراحی شود.
کلمات کلیدی : حس تعلق به مکان فضاهای آموزشی تعامل اثربخش کودک و والد طراحی مدرسه.