لزوم و اهمیت ایجاد موزه ملی خاک در ایران

محمد انوار¹ ناصر نظری² فرشته نوراللهی³

1) دانشجوی دکتری و دانش آموخته کارشناس ارشد شیمی و حاصلخیزی خاک، رئیس موزه تاریخ علوم اردبیل
2) استادیار، مدیریت منابع خاک- پیدایش، رده بندی و ارزیابی اراضی، گروه علوم خاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه
3) دانش آموخته دکتری مدیریت علف¬های هرز و عضو بنیاد پژوهشگران مدعو دانشگاه محقق اردبیلی، رئیس اداره ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل

محل انتشار : First international conference of Museums (museumuma1402.ir)
چکیده :
موزه ها در جهان امروز از کارکرد نمایش صرف اشیاء یا پدیده ها خارج شده است. امروز اهداف مختلف و متنوعی از ایجاد موزه ها وجود دارد. بخصوص در بحث موزه های علمی و تخصصی، اولویت مهم موزه ها اهداف آموزشی و پژوهشی و نشان دادن سیر تحول امور، فناوری ها، پدیده ها و یا نشان دادن مسائل مختلف آن حوزه بصورت یکجا و در برخی موارد نیز حفظ و نگهداری ذخایر، نمونه ها و موارد مرتبط است. یکی از موارد مهم و مطرح در دنیا و حائز اهمیت در بحث محیط زیست،کشاورزی، امنیت غذایی و عمران و ساخت، خاک است. خاک بعنوان پدیده یا یکی از ارکان چهارگانه طبیعت نقش مهمی در حفظ طبیعت، محیط زیست، نوع بشر و موجودات زنده و زیرساخت بسیاری از تولیدات معدنی و صنعتی و غذایی بشر است. حتی خاک مناطق فاقد حیات نظیر سایر اجرام آسمانی نیز بعنوان ذخایر مواد معدنی مورد پژوهش است. در کشورهای مختلف و برخی دانشگاه های خارجی موزه های جامع یا محدود خاک بوجود آمده است و در ایران نیز برخی دانشگاه ها اقدام به ایجاد موزه خاک البته بصورت محدود نموده اند. اهمیت خاک در ایران با توجه به تنوع اقلیمی و طبیعی و وجود هفت راسته از دوازده راسته خاک دنیا در ایران و وجود اغلب پدیده های خاکشناسی در ایران و تربیت متخصصان زبده و دانشمندان و پژوهشگران خاک در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور لزوم ایجاد موزه ملی خاک را با طرح جامع و شعبه های اقماری آن در سطح کشور نشان می دهد.
کلمات کلیدی : موزه خاک خاکشناسی موزه ملی خاک.