هنر مسگری و مسگران مازندران، موزه ای زنده از هنرهای کاربردی سرزمین هیرکانی

مصطفی رستمی¹ افسانه اسماعیلی²

1) دکترای پژوهش هنر، دانشیار گروه صنایع دستی و پژوهش هنر، دانشگاه مازندران
2) دانش آموخته کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه مازندران

محل انتشار : First international conference of Museums (museumuma1402.ir)
چکیده :
مسگری در مازندران مانند دیگر نقاط کشور از جایگاه ویژه برخوردار بود تا جایی که در هر خانه انواع ظروف پذیرایی، ظروف آشپزخانه، ظروف دکوری و... جایگاه ویژه در بین مردم و در بین خانواده‌ها داشت که نشانه تمکن مالی بود. هنرهای کاربردی از مهم‌ترین آثار به‌ جای‌‌مانده تمدن کهن ایران است. این آثار موضوع مطالعه و پژوهش رشته‌های مختلفی بوده و از جنبه‌های گوناگون به آن پرداخته شده‌است. تحلیل‌های انجام شده در برخی از رویکردهای پژوهشی، ابعاد مختلف این آثار را بطور مستقل و یا نهایتا در بستر دوره‌ی تاریخی‌ که آثار در آن پدید آمده‌اند مورد بررسی قرار می‌دهند. از این دست، شاهد پژوهش‌هایی هستیم که در آن‌ها غالبا به دسته‌بندی فرم، تکنیک ساخت، نقوش (هندسی، گیاهی، حیوانی و...) و ابعاد دیگر آثار اکتفا شده ولی به هنرمندانی که این چنین آثاری را خلق نموده‌اند هیچ اشاره‌ای نشده‌است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی و معرفی هنرمندان و پیشکسوتان هنر مسگری مازندران می باشد. این پژوهش به روش میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با هنروران و صنعتگران مسگر بوده‌است. ابتدا به پژوهش و بررسی پیشینه مسگری و کاربرد ظروف مسی پرداخته شده است و در ادامه به معرفی پیشکسوتان مسگری مازندران پرداخته شد. پرسشی که مطرح می‌شود این است که هنر مسگری و مسگران دارای چه جایگاه فرهنگی و هنری در مازندران می‌باشد؟ حاصل پژوهش نشان می‌دهد که هنر و صنعت مسگری بیشتر رو به صنعتی شدن می‌رود و از سنتی بودن فاصله می‌گیرد و تنها یاد و نام و آثار پیشکسوتان این صنعت در موزه‌ها زنده‌است.
کلمات کلیدی : هنر مسگری مسگران مازندران سرزمین هیرکانی هنرهای کاربردی