سکونتگاه‌های پاك؛ الگوی برنامه‌ریزی مناطق مسکونی کم‌کربن (مطالعه موردی : شهر شفت)

سکونتگاه‌های پاك؛ الگوی برنامه‌ریزی مناطق مسکونی کم‌کربن (مطالعه موردی : شهر شفت)

صابر کاس کوزانی1 ابوالفضل مشکینی2

1) دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران
2) دانشیار گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران

محل انتشار : کنفرانس سالانه معماری، شهرسازی، هنر، طراحی صنعتی، ساخت و فناوری حکمت بنیان(icahu.com)
چکیده :
امروزه سکونتگاه‌های شهر کم‌کربن یا بدون کربن رویکرد جدیدی از زیرمجموعة شهر پایدار به شمار می‌روند. هدف اصلی آن، کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و کربن‌دی‌اکسید در شهرها و مناطق مسكوني مي باشد. شهر شفت، در استان گيلان، دارای منابع طبیعی و موقعیت ویژۀ جغرافیایی است که در سال های اخیر افزایش جمعیت و روند شهرنشینی در شفت موجب عملکرد نامطلوب و کمبود انواع سرانه کاربری ها در فضای کالبدی این شهر شده و چالش ها و مشکلاتی فراوانی را در طرح های توسعه برنامه ریزی شهری بوجود آورده است رشد شهر شفت تا سال 1386 به صورت طولي منظم با كمربندي سبز از مزارع برنج اطرافش بود ولی طی دهه اخیر (1400-1390) توسعه شهر بصورت ناموزون و بي رويه با تبدیل اراضی کشاورزی به مسکونی بر اثر ساخت و سازهای غیر اصولی می باشد اين شهر طی دهه اخیر رشد فزاینده جمعیت را شاهد بوده بطوریکه جمعیت آن از 6295 نفر در سال 90 به 8184 نفر در سال 95 و در حال حاضر به حدود 10300 نفر رسیده است و با توجه به رشد جمعیت شاهد توسعه شهر طی دهه اخیر بوده ایم که این پدیده مشکلاتی را برای شهر شفت بوجود آورده است. پژوهش حاضر درپی تدوین معیارها و شاخص‌هایی برای شهر شفت با رویکرد شهر کم‌کربن است و در این راه از روش کتابخانه‌ای و مطالعة اسنادی برای جمع‌آوری معیارها و شاخص‌های اولیه بهره گرفته شده است. با استناد به تحلیل‌ها، سناریوی برتر، سناریویی می‌باشد که در آن به اهداف شهر کم‌کربن و ارتقا مشارکت نهادها و شهروندان پرداخته شده است. الگوی مطلوب تشریح، راهبردها و راهکارهای رسیدن به سناریوی برتر در خلال برنامه‌ریزی همکارانه و اصول مشارکتی تدوین شد تا شفت در مسیر توسعه پایدار شهری گام بردارد. با بکارگیری اصول و راهبردهای این پژوهش می‌توان موجب افزایش اعتماد شهروندی و مشارکت شهروندان در جهت کاهش آلاینده‌های شهری شد تا بتوان در جهت جلوگیری از تغییرات کاربری اراضی و توسعه پایدار شهری حرکت کرد.
کلمات کلیدی : سكونتگاه پاک شهر کم کربن تغییرات کاربری شهر شفت