مناسب سازی فضای سبز برای سالمندان براساس برانگیختگی محیطی (پارک شهید رجایی اصفهان)

اعظم حسن زاده سورشجانی¹ محمود شکوهی دولت آبادی²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شهرسازی گرایش طراحی شهری، دانشگاه هنر اصفهان، ایران -
2) استادیار طراحی شهری دانشگاه هنر اصفهان، ایران -

محل انتشار : کنفرانس ملی معماری، شهرسازی، هنر، طراحی صنعتی، ساخت و فناوری حکمت بنیان(icahu.com)
چکیده :
به طور معمول دوران سالمندي با کاهش توانایی هاي جسمی، روانی و از دست دادن برخی ارزشها و امتیازات همراه است. و چنین شرایطی باعث ایجاد محدودیت‌های در ارتباط سالمندان با اجتماع می شود. سالمندان علاوه بر بیماری های جسمی دچار مشکلات روان‌شناختی و کاهش فعالیت‌های فکری ازجمله اختلالات عصب شناختی (دمانس، آلزایمر، پارکینسون )، افسردگی، اضطراب، ترس از تنهایی، حس طرد شدگی و به‌خصوص فراموشی کوتاه‌مدت که روزبه‌روز در بین سالمندان در حال افزایش است می‌شوند. این مشکلات و محدودیت ها در فضاهای شهری باعث ایجاد حس وحشت زدگی، جدا افتادگی اجتماعی و کاهش امید به زندگی می شوند که در نتیجه عدم حضور سالمندان در فضاهای عمومی شهر را به همراه دارند. یکی از حیاتی‌ترین فضاهای عمومی شهر پارک شهری است که به عنوان بستری برای تعاملات اجتماعی شهروندان شناخته می‌شود و همین‌طور اخرین بازمانده‌های طبیعت در درون شهرها تلقی می‌شوند که امکان دسترسی شهروندان به ویژه سالمندان به طبیعت، می‌تواند محیطی آرامش‌بخش مهیا سازد و در روند بهبود و حفظ سلامت موثر باشد. پارک شهید رجایی یکی از پارک‌های مهم شهر اصفهان است که به دلیل موقعیت قرار‌گیری آن سالمندان بسیاری از ساعات خود را در این مکان می‌گذرانند و با توجه به مشکلات و ناتوانی‌های فکری سالمندان که گفته شد پارک شهید رجایی هیچ‌گونه امکانات و تمهیداتی در این زمینه برای افراد سالمند فراهم نکرده است . بر این اساس پژوهش حاضر درصدد ارائه پیشنهادات لازم به منظور مناسب‌سازی فضاهای مختلف پارک رجائی متناسب با شرایط سالمندان با روش توصیفی-تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد پارک شهید رجایی از نظر ویژگی‌های روانشناختی سالمندان، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. بر این اساس در این پژوهش پیشنهاد می‌شود با افزایش رازآلودی و پیچیدگی فضا، افزایش تعاملات اجتماعی بین نسل‌های متفاوت و واگذاری مسئولیت‌های جدید در پارک به افراد سالمند می تواند منجر به افزایش حضور سالمندان در پارک شهید رجایی شود.
کلمات کلیدی : فضای عمومی سالمندان مشکلات روانشناختی پارک شهید رجایی اصفهان شهر اصفهان