بررسی مولفه های کالبدی محیط در تاثیرگذاری در استرس، نمونه موردی: شهرک پرواز تبریز

سعید مختارپور¹ مهسا فرامرزی اصل²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2) استادیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

محل انتشار : کنفرانس ملی معماری، شهرسازی، هنر، طراحی صنعتی، ساخت و فناوری حکمت بنیان(icahu.com)
چکیده :
درباره اهمیت و ضرورت تحقیق نیز باید گفت که فضاهای باز شهری به عنوان یکی از محیط هایی که بیشترین وقت افراد در آنها سپری می شود؛ پلی بین جنبه اجتماعی و زیستی زندگی آنها و تأثیر بسیار عمیقی بر سلامت جسمانی و روانی دارند. استرس مجموع واکنش های جسمی، روحی و روانی، ذهنی و رفتاری است که ارگانیسم در برابر عوامل درونی و یا بیرونی بر هم زننده ثبات و تعادل طبیعی و درونی بدن نشان میدهد. به طور خلاصه، استرس یا فشار روانی را میتوان حاصل محرک هایی دانست که عکس العمل فرد را برای سازگاری بر می انگیزد. استرس جزئی ضروری از زندگی است و همه ما به خوبی می دانیم که زندگی بدون محرک های مختل، یکنواخت و کسل کننده می شود. شهرک پرواز تبریز، با کاربری غالب مسکونی یکی از شهرک های نوبنیاد شهر تبریز می باشد که با مشکلاتی نظیر آلودگی هوا، تردد بیش از حد اتومبیل در مرکز محله، کمبود کاربری های شبانه و در نتیجه امنیت پایین در شب و ... را دارا می باشد؛ که ادامه این روند باعث وارد آمدن آسیب های جدی به سلامت محیط و سلامت شهروندان خواهد شد. در این تحقیق سعی شده این تاثیر از نگاه جامعی به لحاظ متغیرها مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش با سوال اصلی (تاثیر مولفه های کالبدی در میزان استرس در فضاهای شهری شهرک پرواز تبریز به چه میزان است؟) به دنبال استخراج مولفه های کالبدی تاثیرگذار بر استرس و شدت تاثیر گذاری آنها بر استرس شهروندان می باشد. نتایج نشان می¬دهد که نورپردازی و روشنایی بالاترین میانگین رتبه را در بین عوامل اثرگذار بر ادراک استرس در فضاهای شهری به خود اختصاص داده است و نقش مهمی در آفرینش فضاهای شهری دارای آرامش برای شهروندان ایفا می کند. پس از آن مولفه خوانایی و قابلیت ادراک فضای شهری در اولویت دوم مهمترین معیارهای اثرگذار بر کاهش استرس در فضای شهری جای دارد.فضای سبز و پوشش گیاهی جز سومین معیار مهم اثرگذار بر کاهش استرس شهروندان در فضاهای شهری محسوب می شود و رضایتمندی بالایی از آن در این شهرک وجود دارد.
کلمات کلیدی : استرس فضای شهری پرواز