شبیه سازی کانال فکوری مشهد توسط نرم افزار MIKE SWMM و بررسی تأثیر حوضچه ذخیره بر دبی

محمد رضا امیری دلوئی¹ حمید رضا گل کار حمزیی یزد² مجتبی طاوسی³

1) کارشناس ارشد مهندسی آب، گرایش سازه ابی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس،
2) استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس،
3) مربی گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس،

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
رشد سریع جمعیت، توسعه حریم شهرها و صنعتی شدن جوامع، موجبات تغییر در حجم رواناب و حداکثر آبدهی سیلاب‌های شهری، می گردد. همچنین حاکمیت ایده‌های نوین در زمینه کنترل رواناب در مناطق شهری که مبتنی بر تخلیه و دفع سریع سیلاب و به‌فاصله‌های هر چه دورتر می‌باشد، باعث گردید تا سامانه‌های زهکشی و شبکه‌های آب‌سطحی با پوشش سخت احداث ‌شوند تا سرعت جریان را زیادتر و توان تخلیه سیلاب را افزایش دهند. مجموع عوامل مذکور باعث عدم ایفای صحیح وظایف شبکه می گردد. شبیه‌سازی عملکرد کال ها و مسیل های اصلی و استفاده از حوضچه‌های ذخیره رواناب با توجه به پتانسیل اراضی و بررسی تأثیر حوضچه‌ بر کاهش دبی اوج سیلاب در محدوده کال فکوری واقع در شهرداری منطقه 9 مشهد، هدف از تحقیق می باشد. منطقه موردمطالعه حدود 900 هکتار است که محدوده شهری طرح، حدود 115 هکتار می باشد. محدوده دارای جمعیتی نیمه متراکم و درحال‌توسعه، با شیب‌های شمال‌غرب به جنوب‌شرق و جنوب به شمال است و شامل 7 زیرحوضه و 11 انتقال دهنده می باشد. در این تحقیق نمودار منحنی IDF شهرداری مشهد موردمطالعه قرارگرفته است. تحلیل‌های هیدرولوژیکی در بلوک رواناب و تحلیل‌های هیدرولیکی در بلوک انتقال توسعه‌یافته مدل MIKE SWMM انجام گردید. پس از اجرا و تحلیل شبکه با دوره بازگشت 100 ساله، هیچ یک از انتقال دهنده ها دچار پس زدگی نمی شوند، همچنین 90 درصد از انتقال دهنده ها بیش از 50 درصد از ظرفیت شان بلااستفاده می باشد. با پیشنهاد احداث حوضچه ذخیره سیلاب در محل گره 3003.3 دبی اوج در کانال های پس از حوضچه، به طور میانگین میزان 60 سانتی متر کاهش می یابد.
کلمات کلیدی : سیلاب شهری حوضچه کنترل سیلاب شبکه زهکشی رواناب مدل هیدرولیکی MIKE SWMM