تعیین جایگاه شاخص های ترکیبی در آسیب پذیری استان خراسان رضوی به بیابان زایی

مژگان پاشایی نژاد¹ علیرضا راشکی² عادل سپهر³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی ، دانشگاه فردوسی مشهد-
2) استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
3) استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
بيابان زایی عارضه اي طبيعی است که بيوم¬هاي مختلف جهان را به اشکال مختلف تهدید می کند وآثار سوء این پدیده در مناطق مختلف کره زمين قابل مشاهده است. استفاده از سيستم هاي ارزیابی براي بررسی روند تخریب و اتخاذ راهکار مناسب جهت مقابله با این پدیده امري ضروري و حائز اهميت است. در این ميان انتخاب شاخص هایی که بتواند تصویري روشن و گویا از وضعيت بيابان زایی نشان دهد در تصميم گيري هاي مربوطه نقش اساسی دارد. در این پژوهش به منظور تعیین جایگاه شاخص های ترکیبی در آسیب پذیری استان خراسان رضوی به بیابان زایی، از شاخص های موثر در بیابان زایی استان (پوشش گیاهی (EVI)، تبخیر و تعرق، رطوبت خاک، دمای سطح زمین (LST) و شوری خاک (SI) و بارش) بر اساس داده های ماهواره ای MODIS، MERRA و TRMM استفاده گردید و با کمک روش آنتروپی شانون، وزن دهی شدند و در نهایت موثرترین شاخص جهت بررسی آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه به بیابان زایی مشخص گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که در ارزش یابی شاخص ها، معيارهایی همچون پوشش گیاهی با وزن 0/421 داراي بالاترین اهميت و معيار دمای سطح زمین با وزن 0/006 داراي کمترین اهميت در بين سایر معيارها می باشد. بنابراین این شاخص ها در ارزیابی آسیب پذیری استان خراسان رضوی به بیابان زایی نقش موثری دارند.
کلمات کلیدی : شاخص های ترکیبی آنتروپی شانون آسیب پذیری بیابان زایی سنجش از دور