حقوق و محیط زیست

محمد مقامی نیا¹

1) استادیار

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
محیط زیست بعنوان محیط آفرینش و زندگی نسل انسان، با تمامی عنصرهای موجود طبیعی و غیر طبیعی خود نقش اساسی در تامین متطلبات اساسی وجود طبیعی انسان، باروری شخصیت آن، بهره برداری از زندگی سالم و تداوم پایداری نسل آن دارد. تحولات سریع صنعتی و فناوری و کاربردهای ناسنجیده آن بخصوص در عرصه فعالیتهای اقتصادی و تجاری و بعلاوه رفتارهای سود جویانه فاحش و بی مبالاتی اشخاص در حفظ ارزشهای محیط ریست و احترام به حقوق دیگران در آن، تهدید جدی برای نابودی محیط زیست انسان و در نتیجه نابودی نسل انسان و ارزشهای وجودی آن محسوب می شود. امروزه حقوق مدرن با تنظیم روابط اشخاص با محیط زیست، حمایت محیط زیست برای حفظ ارزشهای انسانی و توسعه پایداری آن، عرصه جدیدی از قواعد و مقررات را موضوع خود قرار داده است. حقوق محیط زیست، حقوقی نو پا می باشد که بیشترجنبه حقوق بین المللی بخود گرفته است. همانند دیگر کشورها، حقوق ایران نیز با الهام از تحولات حقوق بین المللی و اراده هماهنگی با حقوق جامعه ملل در وضع مدونات حقوقی از جمله قراردهای بین المللی و منطقه ای و تدوین قوانین در حمایت و حفظ ارزشهای حمایت محیط زیست گام های مهمی را طی نموده است. در این راستا، بررسی مفهوم حقوقی محیط زیست و نقش حقوق در محیط زیست در حقوق ایران هدف این مقاله را تشکیل می دهد. در رابطه به بحث موضوع این مقاله از مبادی اساسی شناخته شده حقوق بین الملل در عرصه محیط زیست، قوانین و دیدگاه های دکترین استفاده خواهد شد. مفهوم حقوقی محیط زیست، مبادی اساسی حقوق در حمایت از محیط زیست، ویژگی های قواعد و مقررات درحقوق محیط زیست، مسئولیت حقوقی دولت و اشخاص خصوصی در حفظ و حمایت محیط زیست، عناوین عمده بحث این مقاله را تشکیل می دهد.
کلمات کلیدی : : محیط زیست حقوق حقوق محیط زیست مسئولیت حقوقی حقوق بین المللی حقوق ایران