بررسی تنوع فنوتیپی برخی از ارقام و ژنوتیپ های بادام با استفاده از خصوصیات خشک میوه و مغز

موسی رسولی¹ نیره زنگنه² نسرین طاهری شیوا³

1) 1- استادیار گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشکده کشاورزی دانشگاه ملایر. Email:
2) 2- دانشجوی کارشناسی ارشد تولیدات گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ملایر. Email:
3) دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی دانشگاه گیلان

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
به منظور گروه بندی و مقایسه 139 رقم و ژنوتیپ بادام،22صفت مربوط به خشک میوه و مغز، براساس توصیف گر بادام اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل وزن خشک میوه، وزن مغز، طول و عرض خشک میوه و مغز و سختی پوست چوبی دارای ضریب تغییرات کمتر از 50 درصد بودند. صفاتی چون ضخامت مغز، رنگ اصلی مغز دارای ضریب تغییرات 70-50 درصد بودند. صفاتی چون دوقلوزایی، باز شدن درز پوست و نسبت وزن مغز به خشک میوه دارای ضریب تغییرات بالای 70 درصد بودند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که بین برخی از صفات اندازه گیری شده خشک میوه و مغز همبستگی مثبت یا منفی معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای بر اساس تمام صفات اندازه گیری شده، ارقام و ژنوتیپ ها را در فاصله اقلیدسی5 به دو گروه اصلی تقسیم کرد و صفاتی مثل طول خشک میوه، وزن، عرض و رنگ مغز در تفکیک ارقام و ژنوتیپ ها موثر بودند. با کاهش فاصله اقلیدسی از 5 به2، ارقام و ژنوتیپ ها به دوگروه اصلی تقسیم بندی شدند که از عوامل مهم تفکیک خوشه های اصلی صفاتی از جمله سختی و ضخامت پوست چوبی، نسبت طول به عرض خشک میوه، نسبت وزن مغز به وزن خشک میوه بودند. تجزيه به عامل ها صفات مورد ارزیابی را به 6 عامل اصلی کاهش داد که در مجموع 64/74 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. بر اساس نتایج بدست آمده ارقام و ژنوتیپ های 24-4، D-A-195، 11-3-G، شاهرود-17، فرانیس، یلدا، 8-1، 36-8 از نظر برخی صفات مهم خشک میوه و مغزمثل درصد دوقلویی پایین، وزن مغز و خشک میوه بالا، چین و چروک کم و دوام پوست بالا و سختی پوست پایین بهتر از سایر ارقام و ژنوتیپ ها بودند.
کلمات کلیدی : بادام صفات مورفولوژیک خشک میوه مغز بادام ضریب همبستگی تجزیه خوشه ای تجزیه به عامل ها.