بررسی نقش گردشگري مذهبی بر کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی در راستای توسعه روستایی (مورد: روستاي گنبد؛ شهرستان ارکواز ملکشاهی)

جواد علی‌بیگی¹

1) دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی(کرج)؛ کارشناس ارشد دانشگاه ایلام، ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
در نواحی روستایی با توجه به جاذبه‌ها و قابلیتهایی که دارند، گونه های محتلفی از گردشگری در آن رواج و رونق دارد که از جمله این گونه‌ها می‌توان به گردشگری مذهبی اشاره نمود. در این بین، موضوع قابل تامل، نقشی است که این نوع گردشگری بر کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی ساکنان روستایی دارد؛ چرا که گردشگری و گونه‌های آن از جمله پدیده‌هایی است که به شکل قابل توجه‌ای در تحولات اجتماعی، اقتصادی و رفاه روستایی تاثیر گذار است. بر همین اساس هدف تحقیق حاضر, بررسی نقش گردشگري مذهبی بر کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی در راستای توسعه روستایی می باشد. نوع تحقیق کاربردي، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوري اطلاعات کتابخانه‌اي و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) استنباطی (آزمون فریدمن و آزمون ویلکاکسون) صورت گرفته است. جامعه آماري تحقیق، شامل خانوارهاي روستاي گنبد که طبق سرشماري سال 1390، داراي 341 خانوار و 1766 نفر جمعیت است، طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم 150 خانوار بدست آمد. یافته‌هاي تحقیق نشان می‌دهد، گردشگري مذهبی در بین ابعاد اقتصادي, کالبدي, اجتماعی و زیست محیطی، تنها در بعد کالبدي بهبود وضعیت کیفیت زندگی خانوارهاي روستاهاي مورد مطالعه به همراه داشته است، همچنین در ارتباط با سرمایه اجتماعی ، در بعد انسجام، وضعیت خانوارهاي مورد مطالعه بعد از گسترش گردشگري مذهبی بهبود داشته اما در ابعاد شبکه های اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی، بعد از گسترش گردشگري مذهبی از سطح این ابعاد کاسته شده است.
کلمات کلیدی : گردشگري مذهبی کیفیت زندگی سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی روستای گنبد