ارزیابی مشارکت روستاییان در طرح‏های بیابان‏زدایی (مورد مطالعه: منطقه محمد شاهکرم شهرستان زهک)

زهرا نصرت پناه¹ بهزاد صاحبزاده²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی دانشگاه زابل
2) استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
اندیشه حفاظت، احیاء و استفاده بهینه از منابع طبیعی در طول تاریخ مورد توجه بوده است. با توجه به خشکی اقلیم یک چالش همیشگی بین طبیعت و انسان برقرار بوده است و مردم به‏ویژه روستانشینان در یک تعامل و تعادل با محیط پیرامونی می‏زیسته‏اند. در همین راستا دولت با اتخاذ سیاست های راهبردی جهت مشارکت هر چه بیشتر مردم در احیا، نگهداری و پایداری منابع طبیعی برنامه هایی را به اجرا گذاشته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مشارکت روستاییان در طرح‏های بیابان‏زدایی انجام‏شده‏است. جامعه آماري این تحقیق را تمامي سرپرستان خانوار منطقه محمد شاهکرم در شهرستان زهک تشکیل می‏دادند که بر اساس براساس فرمول کوکران، تعداد 358 نفر از آنان از طریق روش نمونه‏گيري تصادفي ساده براي انجام تحقیق انتخاب شدند. ابزار اصلی برای جمع‏آوری داده‏ها پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از پانل متخصصان دانشگاه زابل تعیین و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‌افزارهای EXCEL و SPSSwin20 انجام شد. نتایج بدست آمده نشان می‏دهد که، توزیع فراوانی روستاییان مورد مطالعه در ابعاد مختلف مشارکت (برنامه ریزی، اجرا، نگهداری و مراقبت)، متوسط رو به بالا مي‏باشد. نتایج آزمون مقایسه میانگین‏ها نشان داد که بین زنان و مردان از نظر ابعاد مختلف مشارکت (برنامه ریزی، اجرا، نگهداری و مراقبت)تفاوت آماری معناداری وجود دارد و همچنین بین روستاییان با مشاغل مختلف از نظر ابعاد مختلف مشارکت (برنامه ریزی، اجرا، نگهداری و مراقبت) تفاوت آماری معناداری وجود دارد.
کلمات کلیدی : بیابان‏زدایی مشارکت توسعه روستایی شهرستان زهک.