تاثیر تخریب مراتع بر فرسایش خاک( مطالعه موردی منطقه خفر و سیور سمیرم)

محسن سرشاد¹ سید علیرضا موسوی² سعید سلطانی³ ریحانه مقیمیان⁴

1) دانش آموخته کارشناسی ارشد منابع طبیعی گرایش مرتعداری،دانشگاه صنعتی
2) استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی
3) دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی
4) دانش آموخته کارشناسی ارشد منابع طبیعی گرایش مرتعداری،دانشگاه صنعتی

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
مراتع حدود 43 درصد از خشکی های کره زمین را به خود اختصاص داده و تامین کننده قسمت عمده علوفه مصرفی دام های جهان می باشند که از لحاظ تولید و حفظ منابع آب، خاک و پوشش گیاهی بسیار حائز اهمیت می باشند.نظر به سطح وسیع مراتع شهرستان سمیرم و با توجه به این که چرای مراتع توسط دام های مردم منطقه امری اجتناب ناپذیر است، بنابراین اثر چرای دام بر روی خاک مراتع خفر و سیور، واقع در 65 کیلومتری شهرستان سمیرم در استان اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق فاکتورهای تولید به روش مضاعف و درصد پوشش، سنگ و سنگ ریزه، لاشبرگ و خاک لخت به روش قدم نقطه، یک بار قبل و یک بار بعد از حضور دام در هشت تیپ گیاهی موجود در منطقه برآورد گردید. همچنین مراتع منطقه از لحاظ وضعیت و گرایش نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تعیین میزان فرسایش نیز از روش MPSIAC ، در حالات قبل و بعد از حضور دام در منطقه بهره گرفته شد. بررسی ها نشان داد که در حالت قبل از چرا مراتع منطقه در وضعیت بسیار ضعیف بودند که به دلیل چرای 16 برابر بالاتر از ظرفیت در مراتع، در حالت بعد از چرا به وضعیت تخریب شده تبدیل شد. همچنین میزان افزایش حجم فرسایش در حالات قبل و بعد از چرا به 14135 متر مکعب رسیده است.طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص می شود که چرای بالاتر از ظرفیت مراتع باعث تغییرات بسیار عمده در خاک سطحی می شود.همچنین با توجه به تخریب یافتگی شدید این مراتع به نظر می رسد که مراتع منطقه نیاز به اصلاح و قرق دارند.
کلمات کلیدی : تخریب مرتع رواناب فراسایش خاک خفر و سیور سمیرم