تحلیل فراوانی سیلاب منطقه ای با استفاده از روش آماری پیشرفته گشتاور های خطی (مطالعه موردی: حوضه ی آبریز سد دز)

امیرپویا صراف¹

1) استادیار گروه مهندسی عمران، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
روش های بسیاری برای بررسی سیلاب حوضه های آبریز وجود داشته که از آن جمله می توان به تحلیل منطقه ای سیلاب اشاره نمود. این روش، متکی بر ویژگی های فیزیکی، اقلیمی و اکولوژیک حوضه¬های آبریز بوده و استفاده از روش آماری گشتاورهای خطی به عنوان رهیافتی جدید در تحلیل تناوب سیلاب، بکار گرفته می شود. همچنین، حضور داده هاي پرت يا دوراُفتـاده ها در سري داده هاي هيدرولوژيک، اثرات قابل توجهي را بر آناليز فراواني سيلاب در روند تحليل فراواني، برجاي مي گذارند. آناليز داده هاي پرت شامل دو رويکـرد شناسايي و کشف اين داده ها و رفتار با آن ها است. پس از شناسايي داده هاي پرت، مسئلـة مهم آن است که چگونه با اين داده يا داده ها برخورد گردد و اين مطلب، مهمترين نقش را در تجزيه و تحليل داده هاي پرت ايفا مي کند. در اين پژوهش، تحليل فراواني سيلاب منطقه اي حوضه ي آبريز رودخانه ي دز، مورد مطالعه قرار گرفته است. در ابتدا پس از تعيين دو منطقه ی همگن هيدرولوژيک، داده هاي پرت در هر منطقه با استفاده از روش آناليز مؤلـفه هاي اصلي شناسايي گرديدند و به منظور بررسي و مقايسـة اثرات چگونگي برخورد با آنها در تحليل فراواني، دو رويکرد مورد توجه قرار گرفت. در رويکرد اول، داده هاي پرت مشاهده اي، حفظ و در رويکـرد دوم، تحليل فراواني، پس از حذف سال هايي که داراي داده هاي پرت بودند، صورت پذيرفت. نتايج تحليل فراواني منطقه اي سيلاب که توسط روش گشتاورهاي خطي به انجام رسيد، حاکي از آن بود که مقادير چندک هاي تخمين زده شده در هر دو رويکرد، بخصوص در دوره هاي بازگشت بالا، اختلافات چشم گيري با يکديگر دارند و اين مهم، ضرورت موردتوجه قراردادن دورافتاده¬ها را در تحليل فراواني ها، ضروري مي نماياند.
کلمات کلیدی : شناسايي داده هاي پرت تحليل فراواني منطقه اي سيلاب آناليز مؤلفه هاي اصلي گشتاورهاي خطي حوضه ي آبريز سد دز