تولید متابولیت‌های ثانویه به وسیله‌ی کشت‌های ریشه در شرایط درون شیشه

سيمين حسين خاني¹

1) فارغ التحصيل رشته زيست شناسي گرايش فيزيولو‍ي گياهي - دانشگاه اراك- ايران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
گیاهان منبعی غنی از متابولیت‌های ثانویه‌ی با ارزش هستند و در سال‌های اخیر کشت‌های سلول، بافت و اندام گیاهی به عنوان منابعی جایگزین و مهم برای تولید این ترکیبات توسعه یافته‌اند. ریشه‌های نابجا در گونه‌های گیاهی زیادی جهت تولید محصولات طبیعی خیلی با ارزش از نظر دارویی، غذایی و صنعتی، به طور موفقیت‌آمیزی تشکیل و کشت شده‌اند. توسعه‌ی کشت‌های بافت گیاهی تغییر داده شده از نظر ژنتیکی و عمدتا ریشه‌های تراریخت و تشکیل شده توسط باکتری Agrobacterium rhizogenes (ریشه‌های موئین)، یک اقدام کلیدی در کاربرد کشت‌های درون شیشه برای تولید متابولیت‌های ثانویه است. ریشه‌های موئین دارای توانایی رشد سریع بدون نیاز به هورمون‌های گیاهی و نیز قادر به تولید متابولیت‌های گیاه مادری هستند. ریشه‌های نابجا طبیعی بوده و دارای نرخ بالایی از تکثیر و متابولیسم ثانویه فعال شده در محیط‌های دارای هورمون‌های گیاهی می‌باشند. تحریک ریشه‌ها باعث افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه در ریشه‌ها شده است. گسترش روش‌های کشت در مقیاس وسیع با استفاده از بیورآکتورها، امکانات تولید متابولیت‌های ثانویه در سطوح صنعتی را ایجاد کرده است. در این مقاله‌ی علمی- ترویجی، پیشرفت‌های گذشته‌ی اخیر در زمینه‌ی کشت ریشه‌های نابجا و موئین برای تولید متابولیت‌های ثانویه‌ی با ارزش، ارائه شده است.
کلمات کلیدی : متابولیت‌های ثانویه کشت ریشه ریشه‌ی نابجا ریشه‌ی موئین درون شیشه