بررسی تنوع میزان آهن و روی در 30 ژنوتیپ گندم(Triticum Aestivum)بهاره کاشته شده در ایران

شادی کیابی¹ تونا مسعودی² محمدحسین فتوکیان³

1) استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن ایران
2) دانشجوی کارشناسی ارشد زیست گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن ایران
3) دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری(2icsda.ir)
چکیده :
بر اساس بررسی های انجام شده گندم بیش از 60 درصد از کالری روزانه را در رزیم غذایی تامین می کند..آهن و روی برای سلامت، رشد و توسعه گیاه لازم است. بنابراین غذاهای با منشاء گیاهی منبع مهمی از آهن و روی برای انسان هستند و به علت اهمیت روی در سیستم های آنزیمی و اهمیت آهن به عنوان یکی از مهمترین عناصر سازنده یاخته ای در بدن انسان و وجود آنمی رایج در ایرانیان به نام پرشین آنمی که از کمبود توام آهن و روی نشات می گیرد به بررسی تنوع میزان آهن و روی دانه در 30 رقم گندم زراعی نان ایران، در آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تکرار پرداخته شد. اندازه گیری آهن و روی دانه ارقام مورد آزمایش به روش جذب اتمی شعله ای انجام شد.بر حسب نتایج حاصل از تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ های مورد استفاده از نظر میزان آهن دانه و روی دانه در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج حاصل از بررسی ضریب همبستگی پیرسون بین مقدار آهن و روی دانه ارقام مورد بررسی نشان دهنده همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بوده است. تجزیه خوشه ای آهن و روی دانه، آهن دانه، روی دانه ارقام مورد بررسی را در هر سه مورد به 3 گروه تقسیم کرد که در کل نشان دهنده ی تنوع بالا بین ژنوتیپ ها از لحاظ صفات مورد بررسی است ومتوسط آهن و روی کل به ترتیب 551/31 و 969/43 میکروگرم بر گرم و بر اساس میانگین ها ژنوتیپ لاین آ و داراب 2 به ترتیب برای میزان آهن و روی دانه با 615/45 میکروگرم بر گرم و 167/68 میکروگرم بر گرم دارای بیشترین میانگین بوده لذا استفاده از این ارقام در برنامه های اصلاحی و افزایش سطح زیر کشت آن مفید خواهد بود.
کلمات کلیدی : گندم تنوع ژنتیکی آهن روی تجزیه خوشه ای.