نقش ورنگ در پوشاک زنان ترکمن

زهرا قوي پنجه¹

1) عضو هيات علمي دانشگاه علم وهنر يزد

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی(2rstconf.com)
چکیده :
یکی از کهن ترین میراث ایرانیان هنرهای سنتي در میان اقوام محلی است که بسیاری از آن ها با گذشت قرن ها بدون تغییر مانده وگاهي رو به زوال است.هنرهای یک قوم و جامعه سنتی همان صنایع دستی است که در فعالیت های روزانه و در برخی مراسم دینی وآئینی آن ها, کاربردی چندگانه و عملکرد گوناگون دارد.درمیان اقوام ایرانی ترکمن ها که در استان های گلستان و خراسان پراکنده اند،به ویژگی های فرهنگی واصیل وحفظ صنایع دستی بومی خودتوجه داشته اند. پوشاک ترکمن بنا بر ویژگی های جامعه ای که در آن زندگی می كنند، یک زبان ارتباطی است.درفرهنگ سنتي اقوام تركمن رنگ, جنس, طرز دوخت و نقش ونمادهاي پوشاك، با ارزش ها و معیارهای معنوی وبصري مانند سوگ و شادی, باورهای مذهبی درآمیخته است. نقش ورنگي که درپوشاك زنان تركمن استفاده شده است ،پیوند نزدیکی با طبیعت و محیط اطراف هنرمند وباورهاي ذهني اش دارد. این نقوش ساده و هندسی بوده و مهم ترین آن ها نقش شاخ قوچ است که آن را نماد برکت و نعمت الهی می دانند. نوع مقاله كاربردي وروش تحقيق آن به شيوه اسنادی وتوصيفي است.اين مجموعه،به معرفی بارزترین مشخصه های هنری این قوم یعنی نقوش پوشاک زنان تركمن پرداخته است. سوال های تحقیق: 1- منشأ پيدايش نقوش ونمادهاي پوشاك زنان ترکمن كجاست؟ 2- مهم ترین نقوش در بین ترکمن ها چیست؟ نتایج حاصل از اين جستاررا می توان اساس هندسی بودن نقوش و الهام آن از طبیعت اطراف هنرمند و کاربرد وسیع طیف رنگ قرمز دانست.
کلمات کلیدی : هنرهاي سنتي نقش رنگ پوشاك تركمن