نقوش هندسی درب های گنجینه معماری موزه بنیاد

بهاره شاهین¹ کاوه بذر افکن²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد
2) استادیار گروه معماری

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی(2rstconf.com)
چکیده :
گنجینه معماری موزه بنیاد در محیطی به مساحت 1500 متر است. تقریباً در یک سوم از این مساحت مجموعه درها و پنجره های دوره‌های مختلف از صفوی، زند و قاجار موجود است. دربها از ادواتی هستند که در کنار کاربردی بودنشان حالت تزئینی نیز دارند. در دوره زند و اوایل قاجار درب‌ها اکثراً چوبی بوده و مهم‌ترین محل جهت اجرای امور هنری به شمار می‌رفتند. گنجینه موزه معماری بنیادی دارای درب‌های بسیار زیبا از این دوران است. درب‌هایی که با شیوه لاکی و مشبک کار شده و با نقوش هندسی، گیاهی و انسانی تزئین شده‌اند. با توجه به عدم توجه و تحقیق درباره درب‌های گنجینه موزه بنیاد به بررسی نقوش هندسی درب های دوره قاجار این مجموعه خواهیم پرداخت تا شاید این گزینه راهی باشد تا درب‌های دیگر این گنجینه نیز مورد بررسی و تحقیق پژوهشگران قرار گیرد. هدف از پژوهش مطالعه تصاویر بر اساس نقش، جنس درب‌ها، شماره شناسه، شیوه ساخت، اندازه آثار، ویژگی طرح و تهیه دیاگرام از تصاویر می‌باشد. روش توصیفی و تحلیلی است و تحقیق بر اساس مطالعه میدانی، کتابخانه‌ایی و جمع‌آوری نمونه‌ها تحلیل و استدلال می‌شود. با توجه به یافته های تحقیق در چگونگی طرح و نقوش درب‌ها و دیگر هنرهای قاجار ارتباط و وجه اشتراکی وجود دارد. نقوش مورد استفاده بر اساس قواعد هندسی و جهان‌بینی اسلامی در دوره‌های قبل می باشد که تا این دوره نیز ادامه یافته است. درب ها جنبه کاربردی داشته و شیوه ساخت درب ها بر اساس یک الگو منظم و گذاشتن شیشه های رنگی و گاهی همراه با نقش در فضاهای خالی درب ها می باشد.
کلمات کلیدی : دوره قاجار درب نقش و طرح