بررسی اثر بخشی برخی روشها بر کنترل سیلاب شهری و حفظ محیط زیست

دکتر اکبر مختارپور¹ فرهاد هاشمی² امین خاکباز³ فرشاد علی پور⁴ آرش گرگین کرجی⁵

1) استاد گروه مهندسی عمران دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق
2) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران
3) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران
4) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق-
5) کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران-

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی(3icesconf.com)
چکیده :
ايران جزء 10 كشور اول دنيا به لحاظ تنوع و حجم وسيع خسارات ناشي از وقوع حوادث قهري بوده، بررسی آمار و اطلاعات خسارت ناشی از وقوع سیلاب در ایران بیانگر گستردگی صدمات ناشی از سیلاب به منابع طبیعی، انسانی و اقتصادی مناطق مختلف می باشد. افزایش سطوح نفوذ ناپذیری که ناشی از شهرسازی و احداث ساختمان بر خاکهای نفوذ پذیر است، طبعا از سطوح نفوذ پذیر حوضه که قادر به جذب بخشی از بارندگی است کاسته و بر حجم کل رواناب شهر افزوده است. در گذشته همه زمینهای کشاورزی نفوذپذیر بودند و در نهایت روانابهای سطحی 10 تا 20 درصد بارشها را تشکیل می‌داد. اکنون سطوح نفوذپذیر در سطح شهرها به 70 تا 100 درصد در بعضی مناطق، افزایش یافته است. با تغییر کاربر اراضی از مزارع و جنگل به خیابان و ساختمان، قدرت جذب باران توسط زمین کم می شود. توجه به این روشها به لحاظ عدم‌ کفایت روشهای فیزیکی از قبیل ایجاد خاکریزهای طولی ساحلی و دیواره‌ سیل ‌بند، احداث سدهای مخزنی و آب ‌بندها، اصلاح بستر و مسیر و مقطع‌ رودخانه‌ها، اقدامات آبخیزداری و حفاظت خاک و... ضرورت دارند. موضوع سیلابهای شهری از جمله موارد مهمی است که در سالهای اخیر به مشکلی جدی در شهرهای بزرگ مطرح و پیامدهای آن توسعه پایدار شهر را تحت تاثیر قرار داده است آنچه دانشمندان درباره آن به توافق رسیده‌اند، این است که در اثر تغییرات اقلیمی شرایط حاد بیشتر میشود. به عبارت دیگر بارشهایی با شدت بالاتر و خشکسالیهایی با دوره طولانی ‌تر خواهیم داشت. این پژوهش سعی دارد به بررسی برخی روشها در کنترل و مدیریت سیلاب شهری پرداخته و بر مسائل زیست محیطی مربوطه تمرکز می نماید.
کلمات کلیدی : محیط زیست رواناب نفوذ کنترل مدل مدیریت بارش