بهره گيري مولانا از شخصيت ممتاز حضرت علي (ع) در مثنوي

ابراهيم سراواني¹ سكينه پودينه آقايي²

1) كارشناس ارشد زبان و ادبيات فارسي
2) دانشجوي كارشناسي ناپيوسته ديني و عربي

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی(3icesconf.com)
چکیده :
چكيده : مثنوی معنوی مولانا جلال الدين محمد بلخي، مشهور به مولوي يكي از شاهکارهاي شعر عارفانه در زبان فارسی است. مثنوی مولانا ، توحید نامه منظومی است که چگونگی گذار از مرتبۀ تبتل به مقام فنای فی الله را از طریق عشق به هدایت انسان کامل به تصویر کشیده است. مولانا با الهام گيري از شخصيت ممتاز حضرت علي (ع)، از نام مرتضی – لقب حضرت علی(ع) – یاد می کند و توصیفی مختصر از اثرات وجودی نور حق را در وجود مبارك ايشان بیان می دارد. از ديدگاه مولانا ، حضرت علی (ع) افتخار رسولان و اولیاء الهی است. او معتقد است كه شکوه و عظمت علی (ع) چنان است که دشمن محارب او نیز مقهور بلندای روح والا و عاشق و شیدای او مي شود. مولانا صفات اجتماعی مقتدای جوانمردان علی (ع) را از زبان دشمن: شجاعت ، مروت ، حلم ، رحمت، کرم، کظم غيظ برمی شمارد. مولانا معتقد است حضرت علي (ع) از ديد دشمنانش باز عرش، چشم غیب ، باب علم ، روشنگر عالم ، باب رحمت الهی و راهنمای حیات معنوی است. از ديد مولانا ، حضرت علی (ع) دارای ولایت قمریه مندرج در ولایت شمسیه است و پیروی از دین مصطفوی و صراط محمدی، پیروی از ولایت و معرفت علوی است؛ چرا که علی (ع) دروازۀ شهر حکمت پیامبر (ص) و صاحب ولایت شمسیه است مولانا از زبان حضرت علی (ع)، اين اسطورۀ مدارا و جوانمردی، آن حضرت را بنده حق، شیرحق، تیغ الهی، ظل الله، درگاه احدیت، حیات بخش، کوه حلم و صبر وداد، حق بنیاد، کاظم غیظ، غرق نور، گلشن و احب الله توصيف مي كند و بسياري از صفات عاليه ي يك انسان كامل را در وجود مولا علي (ع) مي بيند. مولانا در مثنوي به ارائۀ تصویر رادمردانه وبا مروت علی (ع) با دشمنان مسلح و محارب می پردازد. و معتقد است كه رفتار علی (ع) با دشمنانش بر اساس منطق قدرت و اسلوب حکومت های دنیوی نیست بلكه منطق او الهی و برگرفته از ارزشهای خدائی است. او در دوستی و دشمنی هیچ گونه منافع فردی ندارد و خدا در تمامی عملکردهایش حضور دارد.
کلمات کلیدی : واژه هاي كليدي : حضرت علي (ع) مولوي مثنوي معنوي انسان كامل ويژگيهاي شخصيتي