مروری نظام مند بر مواجهه با باقیمانده فلز سمی آرسنیک در مواد غذایی مصرفی در ایران و ارزیابی خطر میزان دریافت آن

بیان سعیدی¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان-

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی(3icesconf.com)
چکیده :
فلزات سنگين از جمله آلاينده هاي زيست محيطي هستند كه مواجهه انسان با بعضي از آنان از طريق آب و مواد غذايي می تواند مسموميتهاي مزمن و بعضاً حاد خطرناكي را ايجاد نمايند. از جمله این آلاینده های خطرناک و سمی آرسنیک است که به طور طبیعی و بر اثر فرایندهایی مانند هوادیدگی ، فعالیت های آتشفشانی و انسانی در مقادیر مختلف در محیط زیست وجود دارد. این عنصر بر روي سيستم قلب و عروق، پوست، سيستم عصبي مركزي و محيطي، كليه ها و سيستم خونساز بدن تاثيرگذار مي باشد و سبب سرطانزايي مي گردد. با توجه به اینکه آرسنیک نقش مهمی در آلودگی مواد غذایی مصرفی در ایران دارد و وجود آن در مواد غذایی از نظر بهداشت و سلامت اهمیت ویژه ای دارد، مطالعه حاضر به بررسی مواجهه با باقیمانده فلز سمی آرسنیک و تعیین خطرات میزان دریافت و خطر سرطان زایی آن از طریق مواد غذایی مصرفی پرداخته است. به منظور به دست آوردن مقالات مربوطه از پایگاه داده های علمی(Google scholar ، Magiran،PubMed ، Irandoc و Sid) و موتورهای جستجوگر استفاده شد. مطالعه به صورت( Review Article) می باشد. از مقالات مورد بررسی، داده های حاصل از اندازه گیری عنصر آرسنیک در مواد غذایی مصرفی استخراج شده و خطر مواجهه و سرطانزایی عنصر آرسنیک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که همه مواد غذایی مصرفی ایران آلوده به آرسنیک هستند. مواد غذایی از جمله سبزیجات برگدار، قارچ، گندم و جو با توجه به بالا بودن ضریب خطر(HQ) آن ها، از لحاظ دریافت آرسنیک خطرناک هستند سایر مواد غذایی با وجود آلوده بودن به آرسنیک از لحاظ دریافت آرسنیک ایمن هستند. از لحاظ خطر سرطانزایی همه مواد غذایی به غیر از پنیر، جامعه را در معرض خطر بالایی قرار می دهند.
کلمات کلیدی : فلزات سنگین آرسنیک ارزیابی خطر ضریب خطر