اثر ته نشيني رسوب آسفالتين بر آسيب سازند

علی نوربخش¹ محسن وفایی سفتی² سید علی رضا سراجیان اردستانی³ محمد مهدی شادمان⁴ صائب احمدی⁵

1) دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، ایران
2) استاد تمام، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، ایران
3) دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، ایران
4) دکتری، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، ایران
5) دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، ایران

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی علوم و مهندسی(3icesconf.com)
چکیده :
يكي از مهم ترين مشكلات در توليد از مخازن نفتي، تشكيل رسوب آسفالتين در سازند است. كاهش نفوذ پذيري، مسدود شدن محيط متخلخل سنگ مخزن، ايجاد رسوب در دهانه چاه و كاهش بازده فرآورده هاي نفتي از جمله مشكلاتي هستند كه مخازن آسفالتيني با آن مواجهند. مشكل احتمالي ديگر، جذب آسفالتين بر سطح كاني هاي مخزن و متعاقباً تغيير ترشوندگي مخزن از حالت آب-تر به نفت-تر و در نتيجه كاهش بازيابي موثر نفت است. از مهم ترين عوامل موثر بر رسوب گذاري آسفالتين در مخازن نفتي، تغيير فشار، دما و تزريق حلال است. ورود سيال از مبدا سازند و يا خروج آن از مقصد بستگي به ميزان تخلخل، نفوذ پذيري و نوع سنگ سازند از لحاظ دبي و فشار با محدوديت هايي مواجه است. شاخص هاي قابليت توليد و قابليت تزريق پذيري،‌ شاخص هاي بيان كننده اين محدوديت هستند. اين بدان معناست كه سازند با تخلخل زياد و نفوذ پذيري بالا، در ازاي ميزان مشخصي از افت فشار، توان انتقال حجم بيشتري سيال از مخزن به چاه را در مقايسه با سازند با تخلخل و نفوذ پذيري كمتر فراهم مي آورد. پديده آسيب سازند به هرگونه فرآيند مضري اطلاق مي شود كه با تاثير بر روي سازند مخزني و به ويژه تراوايي سنگ مخزن، قابليت توليد يك چاه نفتي يا گازي و يا قابليت تزريق پذيري چاه را نسبت به حالت طبيعي آن كاهش دهد. بنابر اين آسيب سازند يك پديده نا مطلوب است كه در صورت بروز مي تواند مشكلات عملياتي و زيان هاي اقتصادي فراواني ايجاد كند. كاهش نرخ توليد يا دبي نفت و گاز از چاه، كاهش نرخ قابل تزريق آب و گاز به درون سازند، افزايش افت فشار در اثر توليد و كوتاه شدن عمر مخزن و نهايتاً كاهش ذخاير هيدروكربني، همگي از آثار آسيب سازند هستند.
کلمات کلیدی : رسوب آسفالتین آسیب سازند نفت خام ازدیاد برداشت