طراحی فضای گمشده‌ شهری با استفاده ازتئوری فضاهای بی‌دفاع درراستای افزایش پویایی و پایداری محیط( نمونه موردی پل کریمخان تهران)

مارال اسماعیلی¹ یاشار جامعی² مینو حریرچیان³ مهرناز شریفی منش⁴

1) دانشجوی‌کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تهران،
2) دانشجوی‌کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه‌ای دانشگاه
3) دانشجوی‌کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تهران،
4) دانشجوی‌کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری دانشگاه

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
فضاهای گمشده محدوده های شهری هستند که در فرآیند طراحی دوباره ی فضاها هیچ ارتباط مثیتی با محیط پیرامون و استفاده کنندگان خود برقرار نکرده اند. زیرگذر پل های سواره ای که پتانسیل تبدیل شدن به فضایی برای ایجاد کاربری های خاص را دارا هستند می توانند در زمره ی این فضاها قرار گیرد. فضاهای عمومی علاوه بر معنادار بودن و دموکراتیک بودن (حفظ حقوق تمامی استفاده کنندگان و قابل دسترس بودن فضا برای همه گروه ها و فراهم کردن آزادی عمل ) باید پاسخگو نیز باشند بدین معنا که طراحی و مدیریت شوند تا نیازهای استفاده کنندگان را برطرف سازند. در این مقاله با استفاده از معیارهای معرف و تئوری راجر ترانسیک به عنوان مبنای نظری نوشتار ، پل کریمخان تهران به عنوان یک فضای شهری رها شده معرفی و ارزیابی می شود و با در نظر گرفتن پتانیسل های موجود ، با توجه به اصول شهرسازی و معماری سعی در سرزنده کردن بیشتر آن و ساماندهی فضاهای زیر پل با ایجاد کاربری های جاذب جمعیت به منظور بالا بردن تعاملات اجتماعی و تقویت حس تعلق خاطر به مکان و هویت بخشی پرداخته شده است . کاربری های سازگاری که در بستر کالبدی نو با درنظرگیری زیبایی شناختی شهر و کیفیت های بصری تبدیل به نقطه ای عطف در فضایی مردمی می شود ، تا عملکرد آن پل سواره رویی که پیاده را از خود می راند را بیشتر خاطرنشان کند. و در آخر با ارائه راهکارهای پیشنهادی برای فضاهای رها شده موجود، زیر پل کریمخان تهران در راستای افزایش پویایی و پایداری بیشتر محیطی برگرفته از تئوری فضاهای بی دفاع ، با ایجاد زمینه های مختلف تعاملات اجتماعی بیشتر و امنیت ، طبق رویکرد CPTED ایده پردازی شده است.
کلمات کلیدی : فضای گمشده‌ شهری پویایی پایداری‌ محیط زیرگذر سواره‌رو پل کریمخان