کنکاشی پیرامون تیپولوژی (گونه شناسی) و مورفولوژی (ریخت شناسی) سراهای ایران در دوره قاجاریه نمونه موردی سرای کاظمی تهران

فرشته عمرانی¹ سیامک پناهی² محمد بهرام زاده³

1) کارشناسی ارشد مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی دانشگاه آزاد واحد ابهر ایران
2) دکترای معماری، استادیار دانشگاه آزاد،واحد ابهر، ایران ،
3) دکترای باستان شناسی دوران اسلامی، استادیار دانشگاه آزاد،واحد ابهر، ایران ،

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
این پژوهش به مطالعه تیپولوژی و مورفولوژی سراها در ایران در اواخر دوره قاجار و به طور اخص به معرفی سرای کاظمی تهران می‌پردازد. تحول و گسترش شکل‌گیری سراها در ایران در ادوار مختلف بسته به شرایط اجتماعی، اقتصادی،سیاسی،فرهنگی و اقلیمی متفاوت بوده است. عملکردهای متفاوتی که با تأثیر معماری غرب در دوران قاجار وارد بناهای ایرانی شده و قسمت‌های متفاوتی در دل بنا شکل‌گرفته و باعث گردیده نام‌های متفاوتی را برای این‌گونه بناها به کار ببرند که عبارتند از: خانه،سرا، عمارت، کوشک. فرآیند حاصل از این پژوهش به این نتیجه دست یافته است که معماری سراهای ایران در دوران قاجار با تأثیر از معماری غرب در تیپولوژی و رعایت اصول تزئینات ایرانی در مورفولوژی به شناساندن یک سبک جدید در طراحی خانه‌های اعیانی نشین می‌پردازد، که تلفیق معماری غرب با معماری ایرانی می‌باشد.
کلمات کلیدی : سرای کاظمی معماری قاجار مورفولوژی تیپولوژی