مقایسه تطبیقی سطوح حس مکان در محلات سنتی و طراحی شده در محلات بهداری و سیدجواد ارومیه با استفاده از مدل TOPSIS

مرتضی میرغلامی¹ معصومه آیشم² پریسا قبادی³

1) عضو هیئت علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
2) دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
3) دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
مکان عنصر اصلی هویت ساکنان آن است که انسان با شناخت آن می تواند به شناخت خود نائل شود. یکی از علل سرگردانی ومشکلات روانی انسان امروز نپرداختن به مفهوم مکان و از آن ره، نبود هویت مکانی است. برخی از فضاهای شهری و محلات امروزین بدون توجه به طبیعت پیرامون و نیازهای کیفی ساخته شده اند و به ناگزیر برآورده کننده ی هیجان ها و نیازهای اولیه و زودگذر کمی انسان می باشد و به دور از هرگونه معنا و خصیصه اصلی تنها ترویج دهنده نامکان ها هستند. امروزه بحران مکان از بارزترین مشکلات شهرسازی است. بحرانی که در ایجاد فضاهای شهری فاقد هویت و فاقد ارتباط تبلور یافته است. در این پژوهش با مروری گذرا بر مفهوم حس مکان و مولفه های تاثیر گذار بر مفهوم و ادراک حس مکان در فضاهای شهری، سعی شده است به بررسی و ارزیابی سطوح حس مکان در دو محله شهر ارومیه پرداخته شود. سپس مولفه های برداشت شده به صورت کیفی در هر دو محله با استفاده از تکنیک TOPSIS مورد ارزیابی کمی قرار گرفته اند. آنگونه که استنباط می گردد محلات ارگانیک با وجود مشکلات کالبدی و عملکردی هنوز در ذهن مردم و ساکنان نقش قوی ای را ایفا می نمایند. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی (مشاهدات میدانی و پرسشنامه و مصاحبه) می باشد. حجم نمونه آماری مورد استفاده برای توزیع پرسشنامه با استفاده از مدل کوکران به دست آمده است. نتایج حاصل از مطالعات صحت فرضیه فوق را به اثبات می رساند و نشان می دهد که محله سنتی سید جواد شهر ارومیه در ذهن مردم نقش قوی تری را نسبت به محله طراحی شده بهداری ایفا می کند.
کلمات کلیدی : حس مکان سطوح حس مکان محله سیدجواد محله بهداری ارومیه .