تحلیل و بررسی طراحی مراکز تجاری،خدماتی و عابرگذرمیدان مرکزی با هدف ساماندهی بافت تاریخی مرکز شهروتعاملات اجتماعی

داوود آزادفر¹ لاچين پهلوان علمداري²

1) دانشجوي كارشناسي ارشد مهندسي معماري
2) دانشجوي دكتري مهندسي معماري

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
شهر امروز عرصه تکاپوی انسانی در تار و پودی از بافت های متنوع از جمله تجاری و اقتصادی است و انسان امروز در جایگاه کنشگر حساسی است که در هر لحظه می تواند آفریننده ی صحنه ها معنادار در چنین فضایی باشد. مجموعه ی پیچیده ی زندگی شهری، جهت ابقای حیات خود، حوزه های خاصی را می طلبد که نقش بهبود که دهنده و حتی تسریع بخش و یا اصطلاحاً-کاتالیزگر- را بر عهده دارند. "بازار" ها جز آن دسته از حوزه هایی هستند که توانسته اند به خوبی این وظیفه ی خطیر را ایفا نمایند. "بازار"به مثابه ی یک موجود زنده است که حیات ارگانیک آن منوط به تداوم پیوند عناصر دیگری است که در یک جامعه شهری حضور دارند.رساله ای که پیش روی شماست، تلاش دارد تا ضمن بیان روند پیدایش بازارها و چگونگی تحول آن از اشکال سنتی به تیپ های مدرن مراکز خرید، به واکاوی نقش مراکز تجاری، خدماتی و عابر گذر در شهر بپردازد. در همین راستا، نگارنده به مطالعه موردی(بازار بزرگ شهر خوی) واقع در مرکز شهر پرداخته است. شایان ذکر است که یکی از مسایل مهم که انگیزه ی نگارش این رساله را برانگیخت، وجود مشکلات در شهر های حومه ای و تفاوت های آشکار بین مراکز تجاری و کلان شهرها، بوده است که همین امر نقش مهمی در تعمیق بخشی به این پژوهش داشته است.داده ها و مستندات تحلیل به کمک روش های صرفاً کیفی و مردم نگاری خصوص مشاهده و مصاحبه های عمیق بدست آمده است.یافته های این تحقیق تحلیلی و توصیفی بر اساس طرح کاربردی، نشان می دهد که احداث مراکز تجاری نقش بسزایی در توسعه شهر ها دارند و روند پیشرفت مرکز مورد مطالعه نیز تا به امروز، به نحو مطلوبی بوده است که این نتیجه را می توان ناشی از مولفه های زیر دانست: • جایگاه فیزیکی و محل احداث بازار که در مرکز شهر موسوم به محله "سرنوری" بعنوان نقطه ای ارتباطی و مهم واقع شده است. • وجود اجناس و اقلام ضروری و مایحتاج اولیه ی خانوار ها با قیمتی مناسب. • امنیت فوق العاده ی مرکز که اخیراً به شکل مناسبی، ارگانیک و ساختارمند شده است.
کلمات کلیدی : شهر بازار مراکز تجاری خدماتی و عابر گذر مرمت سیمای شهری تعاملات اجتماعی.