(ارتقاء کیفیت فضای شهری در دوران معاصر با بهره گیری از آموزه های فرهنگی مکتب اصفهان درشهرسازی عصر صفویه نمونه موردی میدان شاه عباسی کرج)

الهه سادات کیایی¹ محمد رضا پور جعفر²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
2) استاد تمام گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
هر تشکیل دولت صفوی در قرن دهم هجری (17 میلادی) سبب می گردد تا حیات عقلی شیعی به اوج خود رسد، تشیع اثنی عشری به هویت سیاسی و فرهنگی مستقلی دست یابد و این هویت و شخصیت را به عنوان خمیرمایه ی فرهنگی همه ی شئون زندگی پس از خود قرار دهد و زمینه را برای شکفتن آراء حکمی اشراقی، فلسفی و عملی مهیا سازد. این حکمت که در سراسر عصر صفوی در عراق، سوریه و هندوستان، که پیوندهای بسیار نزدیک با ایران داشتند، رواج یافت اجمالاً مکتب اصفهان نامیده می شود.مرکز این حکمت نه تنها اصفهان پایتخت صفویان بلکه شهرهایی چون شیراز، کاشان، قزوین و تبریز بوده است.در این مقاله به برسی یکی از آثار به جای مانده از آن دوران می پردازیم، کاروانسرای شاه عباسی کرج بسان یک فضای شهری شکل یافته در دل شهر کرج در محدوده بافت تاریخی شهر و پل شاه عباسی قراردارد، این کاروانسرا در عصر کنونی به دلیل عدم پاسخگویی مناسب به نیازهای معاصر شهروندان و ظهور نیازهای شهری جدید و از طرفی با فقدان معابر ترددی مناسب و تأسیسات و تجهیزات زیربنائی و ایمنی در این محدوده و نادیده گرفتن این امکانات از طرف مسئولین، مردم، صنوف موجود، ساکنین و حتی متخصصان ، عملکرد و نقش خود را به طور شایسته از دست داده، فلذا توجه به این فضا، به عنوان مهمترین میراث گرانبهای شهر کرج و معاصرسازی عملکردهای آن بر طبق اصول دستوری مکتب اصفهان می تواند وظیفه مهمی در جهت ارتقاء کیفیت فرهنگی فضای شهری کرج محسوب شود.
کلمات کلیدی : عصر صفویه مکتب اصفهان ویژگیهای شهرهای اسلامی آموزه های فرهنگی.