بحران هویت فراموش شده درمعماری معاصر

علیرضا خوئی¹

1) مدرس دانشکده فنی ساری امام محمد باقر (ع)

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(3icsau.ir)
چکیده :
هویت یک فضا مجموعه ای از نشانه هاست که وجه مشخصه یک فضا از لحاظ فرهنگی وکارکردی برای آن سرزمین محسوب می شود. در معماری گذشته ما طاق، چهارایوانی و حیاط مرکزی و ... عناصر هویتی معماری ایران زمین بودند که در حال حاضر رفته رفته به فراموشی سپرده شده است. پس از دوران مدرن، کسب هویت اصیل و رهایی از بحران هویت، از دغدغه های انسانیت و فرهنگ های انسانی بوده است. بدیهی است که در جامعه معاصر ایران، مسئله ی بی هویتی و عدم احساس تعلق مکانی، به عنوان یک معضل اجتماعی دامنگیر مردم شده است و فضاهای معماری را به فضایی بی رونق و خالی از شور و نشاط تبدیل کرده است. شاخص فقدان معماری با هویت، نا آگاهی از میراث گذشتگان و توانایی های فرهنگی خود و در نتیجه بیزاری از آن، گرایش به فرهنگ معماری بیگانه را توسعه می دهد. پیروی از نمادها و اصول معماری بومی که با طرح‌واره‌های ذهنی مخاطب منطبق است به مثابه عامل تاثیرگذار فرآیند ادراک می‌تواند بر حفظ هویت و تداوم تاریخی تأثیر مطلوب داشته باشد. سؤال اصلی که مطرح می شود این است که مولفه های هویت ساز در محله های سنتی کدام است و برای رسیدن به آن ها چه روش هایی وجود دارد؟ در این تحقیق اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آن ها گرد آوری شده اند. با تحلیل یک نمونه موردی از خانه های سنتی در اقلیم مازندران، نشان می‌دهیم که چگونه این عناصر معماری به ظاهر ساده به عنوان عناصری هویت ساز و به صورت یک نماد ، برای مردم تلقی می شوند و آنان خود را جزیی از آن محیط می دانند.
کلمات کلیدی : واژه‌هاي كليدي: هویت نماد فرهنگ معماری سنتی معماری معاصر.