سیاستهای ایران در منطقه خلیج فارس از سقوط رضاشاه تا کودتای 28 مرداد 1332

سیاستهای ایران در منطقه خلیج فارس از سقوط رضاشاه تا کودتای 28 مرداد 1332

علیرضا کشاورزی نیا1

1) کارشناس ارشد تاریخ ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

محل انتشار : سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در علوم انسانی(3mrhconf.com)
چکیده :
خلیج فارس همواره جایگاه مهمی در تاریخ سیاسی- اقتصادی دولت ایران داشته است. وابستگی بیشتر ایران به این حوزه از دو جهت قابل بررسی است. اول آن¬که این آبراه تنها راه دستیابی ایران به آب¬های آزاد است و نیز بیشترین نوار ساحلی با این آبراه را داراست. حاکمان ایرانی در دوران¬های مختلف، اعمال نفوذ و بسط حاکمیت سیاسی و اقتصادی در این منطقه را جزء سیاست¬های اصلی خود قرار داده¬اند و همواره در پی آن بوده¬اند که نقش فعال¬تری را در این منطقه ایفا کنند. مهم¬ترین شاهد این ادعا را می¬توان اقدام دولت قاجار در تغییر ساختار اداری نوار ساحلی و یا تلاش برای راه¬اندازی ناوگان دریایی دانست. در دوره پهلوی اول نیز با در پیش گرفتن سیاست توجه بیشتر به مسائل خلیج فارس، برای اولین بار، ایران صاحب ناوگان دریایی منسجم و قوی در خلیج فارس گردید و نسبت به دوره¬های قبل نقش پر رنگ¬تری در تحولات داخلی منطقه بر عهده گرفت. این روند در دوره اول پهلوی دوم یعنی در فاصله سال¬های1332-1320 ه.ش نیز ادامه یافت. از جمله تلاش¬های حکومت پهلوی دوم که در راستای افزایش حضور خود در منطقه خلیج فارس انجام داد می¬توان به راه اندازی مجدد نیروی دریایی، تلاش در جهت اعاده حاکمیت خود بر بحرین و جزایر سه گانه، فعالیت¬های عمرانی و آبادی بنادر جنوب، مبارزه با قاچاق گسترده کالا در مناطق جنوبی، ملی کردن صنعت نفت و در دست گرفتن درآمدهای نفتی اشاره نمود.
کلمات کلیدی : رضاشاه خلیج فارس نفت بحران اقتصاد