پاسخ گیاه گندم به برهمکنش براسینولید و قارچ میکوریز تحت تنش شوری با منشأ آب شور طبیعی دریاچه ارومیه

کبری توفیقی¹ رمضانعلی خاوری نژاد² فرزانه نجفی³ خدیجه رضوی⁴ فرهاد رجالی⁵

1) دانشجوی دوره دکتری فیزیولوژی گیاهی، گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2) استاد تمام فیزیولوژی گیاهی،گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران،
3) استادیار فیزیولوژی گیاهی، گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران،
4) استادیار پژوهشی، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، تهران، ایران،
5) استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، کرج، ایران،

محل انتشار : کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در علوم کشاورزی و محیط زیست(aseconf.com)
چکیده :
غلظت بالای نمک در آب آبیاری می تواند اثرات زیان باری بر رشد، عملکرد و فرآیندهای متابولیکی گیاهان داشته باشد. در این مطالعه به منظور بررسی افزایش احتمالی تحمل گیاه گندم به آبیاری توسط آب شور طبیعی، تأثیر برهمکنش کاربرد قارچ میکوریز آربوسکولار Glomus mosseae و اسپری برگی هورمون براسینولید در غلظت 5 میکرومولار مورد بررسی قرار گرفت. منشأ آب شور استفاده شده آب دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان و مهمترین تالاب کشور با غلظت تهیه شده حدود 15 دسی زیمنس بر متر بود. گیاهان 26 روزه به منظور بررسی شاخص های فیزولوژیکی و نیز پس از پایان مرحله رشد به منظور بررسی برخی شاخص های عملکرد برداشت شدند. سپس، داده های بدست آمده توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 آنالیز شدند. نتایج بدست آمده نشان دهنده افزایش معنی دار (سطح احتمال پنج درصد) درصد پروتئین بذر، وزن هزار دانه از اجزاء عملکرد و بالا رفتن فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و کاهش مقدار مالون دی آلدهید برگی در پاسخ به تیمارهای برهمکنش میکوریز و براسینولید در شرایط شوری نسبت به تیمار آبیاری با آب شور بود. هرچند افزایش مشاهده شده عملکرد دانه در مقایسه با کاربرد جداگانه تیمار میکوریزی معنی دار نبود. بهبود عملکرد اجزاء عملکرد می تواند به دلیل اثرات جداگانه یا اثر افزایشی این دو تیمار قارچ و هورمون براسینواستروئید با تقویت سیستم آنتی اکسیدانی گیاه در مرحله رویشی و حذف رادیکال های آزاد و نیز کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و بهبود پایداری غشاء در شرایط شور باشد.
کلمات کلیدی : شوری عملکرد براسینواستروئید میکوریز گندم