اقامتگاه های سنتی؛ محرکی برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر کاشان

حمید عطایی شاد¹ مجتبی رفیعیان²

1) کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس،ایران.
2) دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران

محل انتشار : کنفرانس بین المللی نخبگان عمران، معماری و شهرسازی(cau2016.com)
چکیده :
از نیمه دوم قرن 20 میلادی نگرش توسعه درونی در برابر سیاست توسعه برونی شهری قوت گرفت که در پی احیای مجدد هسته‌های مرکزی و بافت‌های تاریخی شهرها برآمد. پس از جنگ جهانی رویکردهای مختلفی جهت مرمت بافت‌های شهری به کار گرفته شد ازجمله، بازسازی، نوسازی، توسعه مجدد، بازآفرینی و رنسانس شهری. طی دهه‌های اخیر، مهم‌ترین رویکرد در مرمت بافت‌های شهری، رویکرد بازآفرینی و رنسانس شهری بوده است که دربردارنده برنامه‌های ارتقای کیفی بافت‌های شهری با اهداف یکپارچه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و زیست‌محیطی است. همچنین گردشگری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهبردهای برای ارتقای موقعیت اقتصادی شهرها، بازآفرینی شهری را موجب می شود. در سال‌های گذشته، حفاظت از بناهای تاریخی و استفاده مجدد از آن‌ها به‌عنوان محرک‌هایی برای توسعه بافت‌های تاریخی در نظر گرفته‌شده است که می‌تواند توسعه صنعت گردشگری و درنهایت بازآفرینی بافت تاریخی را در پی داشته باشد. در شهر کاشان نیز تغییر کاربری بناهای تاریخی مسکونی و تبدیل آن به اقامتگاه سنتی رشد چشم‌گیری داشته است. به همین منظور هدف از این پژوهش، اثر سنجی نتایج حاصل از اعمال این سیاست‌ها در بافت‌های تاریخی شهر کاشان است. در این راستا جهت انجام این پژوهش با تکیه بر مسئله پژوهش از روش‌های توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. با تکیه بر داده‌های تاریخی و روندی سیر تغییر شرایط گذشته و آثار آن به‌صورت توصیفی بیان‌شده و با استفاده از پیمایش‌های میدانی از روش‌های تحلیلی بهره گرفته خواهد شد. معیارهای موردبررسی در 3 بعد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی سنجیده شده‌اند که نتایج حاصل تحلیل¬ها نشان می‌دهد ایجاد اقامتگاه‌های سنتی بر بهبود شرایط بافت تاریخی شهر کاشان و احیای آن محدوده در سه مؤلفه ذکرشده اثرات قابل‌توجهی داشته است و موجبات بازآفرینی بافت را فراهم کرده است.
کلمات کلیدی : بازآفرینی محرک توسعه اقامتگاه های سنتی کاشان